Ο ΟΜΗΡΙΚΌΣ ΚΌΣΜΟΣ
31
Το παλιότερο εγχάρακτο δείγμα της νέας γραφής χρονολογεί-
ται το 740-720 π.Χ. περίπου. Βρέθηκε στην Ίσκια το 1953 σε ένα
θραύσμα κεραμικού σκεύους που είναι γνωστό ως Κύπελλο του
Νέστορα, με μια επιγραφή τριών αράδων στο χαλκιδικό αλφά-
βητο, έναν μοναδικό ιαμβικό στίχο και δύο εξάμετρα: «Του Νέ-
στορα είμαι το καλόπιοτο ποτήρι. / Όποιος, λοιπόν, από το πο-
τήρι τούτο πιει, αμέσως / θα τον κυριέψει ο πόθος της ομορφο-
στεφανωμένης Αφροδίτης».
Το Κύπελλο του Νέστορα περιγράφεται στη ραψωδία Λ της
Ιλιάδας
κι έτσι η ανακάλυψη της εγχάρακτης επιγραφής οδήγησε
τους περισσότερους μελετητές να χρονολογήσουν τα ομηρικά έπη
το δεύτερο μισό του 8ου αιώνα. Η χρονολόγηση και η ιστορία
των ποιημάτων, οι χρονολογίες και η ταυτότητα του ίδιου του
ποιητή και οι χρονολογίες κατά τις οποίες καταγράφηκαν πρώτη
φορά τα προφορικά ποιήματα στη σημερινή τους μορφή, απαρ-
τίζουν αυτό που έγινε γνωστό ως Ομηρικό Ζήτημα.
Οι περισσότεροι μελετητές συμφωνούν τώρα ότι τα ποιήματα
που αποδίδονται στον Όμηρο πηγάζουν από τη συλλογική κλη-
ρονομιά πολλών αρχαίων βάρδων, που ήταν γνωστοί στα ελλη-
νικά ως
αοιδοί
κι έλεγαν τα τραγούδια τους συνοδεία λύρας. Η
παράδοση αυτή φαίνεται πως ξεκίνησε στην Ιωνία τον 8ο αιώνα
π.Χ., όταν οι
αοιδοί
ερμήνευαν τα έργα τους στις αυλές των αρι-
στοκρατών, τραγουδώντας τα κατορθώματα των μεγάλων ηρώων
του παρελθόντος, τραγούδια που οι πρόγονοί τους είχαν φέρει
από την ελληνική ηπειρωτική χώρα την εποχή της μεγάλης με-
τανάστευσης. Οι πρώτοι
αοιδοί
πιστεύεται ότι είχαν επίσημη θέ-
ση στις μυκηναϊκές αυλές και οι διάδοχοί τους στην Ιωνία έλεγαν
τραγούδια της ίδιας επικής παράδοσης, που μεταδίδονταν από
γενιά σε γενιά.
