Μ ι α σ τ ι γμή της ι σ τορ ί ας
φωτ ί ζ ε ι
ΕΝΑ πρόσωπΟ...
Η
Πηνελόπη Δέλτα
μάς κληροδότησε μερικά από τα
σημαντικότερα έργα λογοτεχνίας για παιδιά και νέους.
Γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1874 στην Αλεξάν-
δρεια της Αιγύπτου. Ήταν το τρίτο παιδί μιας από τις
σημαντικότερες οικογένειες της πόλης. Ο πατέρας της
Εμμανουήλ Μπενάκης ήταν έμπορος βαμβακιού. Είχε
άλλες δύο αδελφές και δύο αδελφούς, τον Αντώνη,
που είναι ο γνωστός «Τρελαντώνης» του ομώνυμου
βιβλίου, και τον Αλέξανδρο, που ήταν ο αγαπημένος
της αδελφός.
Τόσο ο πατέρας της όσο και η μητέρα της ήταν ιδιαί-
τερα αυστηροί μαζί της, κάτι που τη στενοχωρούσε πο-
λύ. Στα 21 της χρόνια, τις παραμονές των γενεθλίων της,
προσπαθεί να αυτοκτονήσει εξαιτίας των συνεχών κα-
βγάδων με τους γονείς της. Λίγο αργότερα παντρεύε-
ται τον έμπορο Στέφανο Δέλτα και μαζί του αποκτά τρεις
κόρες.
Σε ηλικία 31 ετών γνωρίζει τον Ίωνα Δραγούμη,
και αυτή η γνωριμία σημαδεύει την υπόλοιπη ζωή της,
καθώς τον ερωτεύεται παράφορα. Με την οικογένειά
της εγκαθίσταται στο Λίβερπουλ και στη συνέχεια στη
Φρανκφούρτη, για λόγους υγείας της ίδιας. Αρχίζει
να δημοσιεύει, στην αρχή χωρίς το όνομά της, τα πρώ-
τα της διηγήματα σε εφημερίδες και σιγά σιγά τα πρώτα
της μυθιστορήματα. Συναναστρέφεται και γίνεται
φίλη με λογοτέχνες και προοδευτικούς και μορφωμέ-
νους ανθρώπους της εποχής της, καθώς και με τον πο-
λιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο, με τον οποίο συνδέεται
πολύ στενά ο πατέρας της. Το 1916 η οικογένεια Δέλτα
εγκαθίσταται οριστικά στην Κηφισιά.
Στα 51 της χρόνια εμφανίζει τα πρώτα συμπτώματα
παράλυσης στα πόδια της και μέχρι το τέλος της ζωής
της θα καθηλωθεί σε καρέκλα. Τότε εκδίδεται το έργο
της
Η ζωή του Χριστού
, το οποίο αφιερώνει στη θρήσκα
μητέρα της. Εκείνη όμως δεν το διαβάζει ποτέ, όπως και
κανένα από τα βιβλία της, γιατί είναι γραμμένα στη δη-
μοτική γλώσσα. Πέντε χρόνια αργότερα η Ακαδημία
Αθηνών τής απονέμει το αργυρό μετάλλιο για το έργο
της (βραβείο που δίνεται για πρώτη φορά σε γυναίκα).
Στις 27 Απριλίου του 1941, κατά την είσοδο των Γερ-
μανών στην Αθήνα, αυτοδηλητηριάζεται και πεθαίνει
πέντε μέρες μετά, από την αγάπη της για την πατρίδα.
Υπήρξε πρωτοπόρος της νεότερης ελληνικής παιδι-
κής λογοτεχνίας, χαρίζοντάς μας βιβλία που μεγάλω-
σαν και μεγαλώνουν γενιές και γενιές. Πηγή έμπνευσης
για το έργο της αποτέλεσαν ιστορικές περίοδοι, όπως
το Βυζάντιο, ο Μακεδονικός Αγώνας, οι Βαλκανικοί
πόλεμοι, ενώ στα βιβλία της κυριαρχούν η αγάπη και η
θυσία για την πατρίδα, η φιλία, ο ηρωισμός.
➽
Εάν είσαι μαθητής ή μαθήτρια της Α΄ ή της Β΄ Δημο-
τικού, μπορείς να διαβάσεις διασκευασμένα κάποια
από τα πιο γνωστά βιβλία της: τον
Μάγκα
, με πρωταγω-
νιστή έναν πανέξυπνο σκύλο που ζει του κόσμου τις
περιπέτειες, και το
Παραμύθι χωρίς όνομα
, που μεταφέ-
ρει ακόμα και σήμερα επίκαιρα μηνύματα.
➽
Τα βιβλία της (με το πρωτότυπο κείμενο)
Μάγκας,
Τρελαντώνης
και
Παραμύθι χωρίς όνομα
είναι ιδανικά
για τους μαθητές και τις μαθήτριες της Γ΄ και Δ΄ τάξης.
➽
Τέλος, εάν είσαι μαθητής των τελευταίων τάξεων
του Δημοτικού, διάβασε τα βιβλία
Τον καιρό του Βουλ-
γαροκτόνου
και
Στα μυστικά του βάλτου
.
Πηνελόπη
Δέλτα
Απρίλιος 1874
Μάιος 1941
Είναι κάτι που με απασχολεί…
Αγαπημένο μου ημερολόγιο...
Η αληθινή ιστορία της
Νουρ από τη Συρία,
ενός από τα πολλά
ασυνόδευτα παιδιά
που άφησαν πίσω
τους λυπημένες πα-
τρίδες, αλλά που
αν τ ι με τώπ ι σαν
τους φόβους τους
με γενναιότητα. Το ταξίδι της από
τη Δαμασκό στη Γερμανία και οι εν-
διάμεσοι σταθμοί της… Παρά τις δυ-
σκολίες, εκείνη θυμάται μόνο εκείνα
που την κάνουν να νιώθει πιο γεν-
ναία. Τόσο γενναία, ώστε να τραβήξει
κολυμπώντας μια βάρκα με φοβισμέ-
νους ανθρώπους μέχρι τα παράλια
της Μυτιλήνης, με μοναδικά εφόδια
τη φαντασία της, τη γάτα της την Κι-
ταμπάν και την αδελφή της.
Το βιβλίο κυκλοφορεί στη σειρά
Ιστορίες που ζεις δυνατά.
Διάβασε το βιβλίο
της
Μαριέττας Κόντου
Φτου ξελύπη
εικονογράφηση: Σ
τάθης
Π
ετρόπουλος
Τρίτη 14 Ιουλίου
Επιτέλους πατάω στεριά, μετά
από ώρες ή μέρες, δεν ξέρω ακριβώς
πόσο ήμουν στο νερό. Ευτυχώς τα πράγματα
στο σακούλι δε βράχηκαν. Δυστυχώς,
βράχηκαν όλα τα υπόλοιπα, μαζί
και η Κιταμπάν, που την έχει κοπανήσει
και ψάχνω να τη βρω!
Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου
Η Γερμανία γκρίζα και μελαγχολική στα χρώματα.
Νιώθω όμως επιτέλους ασφαλής, μετά από καιρό.
Ξεκίνησα προπονήσεις στον σύλλογο φίλων του νερού,
και ο προπονητής μου, ο κύριος Κλάους, μου θυμίζει
πολύ τον μπαμπά στην ηρεμία, αλλά έχει κόκκινα
μαλλιά σαν την Κιταμπάν!
Υ.Γ. Ο Μύρωνας μου έστειλε μέιλ και ήταν πολύ
αισιόδοξος ότι βρίσκεται κοντά στα ίχνη της!
Τρίτη 6 Αυγούστου
Στο τεράστιο γήπεδο του Ρίο σήμερα, έκλεισα
τα μάτια μου και άκουγα γύρω μου φωνές
και χειροκροτήματα, αλλά εγώ φανταζόμουν
ότι ανάμεσα στον κόσμο ήταν όλοι οι αγαπημέ-
νοι που έχω χάσει ή αφήσει πίσω και τους
έστελνα την αγάπη μου. Υποσχέθηκα πως θα
ξανάρθω, με σακίδιο στην πλάτη, όπως το είχα
ονειρευτεί κάποτε, αλλά χωρίς να φοβάμαι, για
να ξανασυναντήσω όλους τους χαμογελαστούς
ανθρώπους, τις χαμογελαστές πόλεις, τις χώρες
και τα νησιά που μου έμαθαν πως μπορούμε να
έχουμε πολλές πατρίδες, όλες ανοιχτές να μας
αγκαλιάσουν, αρκεί να έχουμε ανοιχτά μάτια
και ανοιχτές καρδιές!
Σάββατο 15 Αυγούστου
Χαμογελαστοί άνθρωποι, χαμογελαστό
νησί, αλμυρό και γλυκό μαζί! Σήμερα
οι καμπάνες ακούγονται παντού. Αν δε
φοβόμουν τόσο πολύ, θα μου άρεσε να γιόρταζα
μαζί τους! Η μαμά και ο μπαμπάς μού λείπουν
πολύ και ονειρεύομαι τη στιγμή που θα τους
ξαναδώ...
