Το όνομά μου είναι Σάιλοκ

1 8 | H O WA R D J A C O B S O N πρέπει να την έχει ακούσει να τα λέει πολλές φορές στο παρελ- θόν. Έχει ένα τετραδιάκι στο ένα χέρι, τυλιγμένο ρολό, όπως τυ- λίγουν οι δικηγόροι τα έγγραφά τους ή οι γκάνγκστερ τις δεσμί- δες με τα χαρτονομίσματα, και κάθε λίγο και λιγάκι το ανοίγει απότομα, λες κι έχει σκοπό να σκίσει καμιά σελίδα, και της δια- βάζει χαμηλόφωνα, καλύπτοντας το στόμα του όπως πνίγει κά- ποιος ένα γελάκι γιατί ντρέπεται να εκδηλώσει την ευθυμία του. Αν αυτό είναι γέλιο, σκέφτεται ο Στρούλοβιτς, είναι ένα γέλιο που είχε μεγάλο δρόμο να διανύσει — γέλιο εγκεφαλικό. Μια φράση του Κάφκα (τι είναι ένας ακόμα δυστυχισμένος γιος σ’ ένα πεδίο μάχης σπαρμένο με δαύτους;) του έρχεται στο μυαλό: γέλιο χωρίς πνευμόνια πίσω του . Ίσως σαν του ίδιου του Κάφκα.Σαν και το δικό μου, άραγε; αναρωτιέται ο Στρούλοβιτς. Γέλιο που ξεπηδάει πιο βαθιά κι από τους πνεύμονες; Όσο για τα αστεία, αν πρόκειται για αστεία, είναι αυστηρά προσωπικά. Απλώς, πι- θανότατα,άπρεπα. Εδώ νιώθει σαν στο σπίτι του,ενώ εγώ όχι,σκέφτεται ο Στρού­ λοβιτς.Σαν στο σπίτι του ανάμεσα στις ταφόπετρες.Σαν στο σπί- τι του σ’ αυτόν τον γάμο. Ο Στρούλοβιτς νιώθει να τον περονιάζει η διαφορά ανάμεσα στην κατάσταση του Σάιλοκ και στη δική του. Το δικό του γαμή- λιο παρελθόν είναι φτωχό.Αυτός και η πρώτη του γυναίκα είχαν μετατρέψει την κοινή τους ζωή σε μια μικρή κόλαση.Να οφειλό- ταν, άραγε, στο ότι εκείνη ήταν χριστιανή; («Gai in drerd!» είχε πει ο πατέρας του όταν έμαθε ότι ο γιος του παντρευόταν αλλό- θρησκη.«Να πας στην κόλαση!» Κι όχι απλώς στην κόλαση,αλλά