Το δωμάτιο του Τζοβάνι

καραδοκούσε — κι ήταν αυτό το τελευταίο στοιχείο που σή- μανε τη διάλυσή μας, γιατί τίποτα δεν είναι πιο αβάσταχτο, μόλις το αποκτήσεις, από την ελευθερία. Φαντάζομαι ότι γι’ αυτόν το λόγο τής ζήτησα να με παντρευτεί: για να μπορέ- σω να ρίξω κάπου άγκυρα. Κι ίσως γι’ αυτόν το λόγο, στην Ισπανία, αποφάσισε κι εκείνη ότι ήθελε να με παντρευτεί. Oι άνθρωποι, όμως, δυστυχώς, δεν μπορούν να επινοήσουν τα αραξοβόλια τους, τους εραστές και τους φίλους τους, όπως δεν μπορούν να επινοήσουν και τους γονείς τους. Η ζωή τα δίνει όλα αυτά κι η ζωή τα παίρνει, και η μεγάλη δυσκολία εί- ναι να λες Nαι στη ζωή. Σκεφτόμουνα, τότε που είπα στην Έλα ότι την είχα αγα- πήσει, εκείνες τις μέρες προτού μου συμβεί το τρομερό, το αμετάκλητο, τότε που μια σχέση δεν ήταν τίποτα περισσότε- ρο από μια σχέση. Τώρα, απ’ αυτήν τη νύχτα και μπρος, απ’ αυτό το πρωινό που θα ξημερώσει, όσα και να ’ναι τα κρε- βάτια όπου θα βρεθώ από τώρα έως το τελευταίο μου κρεβά- τι, ποτέ πια δεν θα μπορέσω να ξανακάνω μια από κείνες τις αγορίστικες, τις όλο ενθουσιασμό σχέσεις — που, στην πραγ- ματικότητα, αν το σκεφτεί κανείς, είναι ένα είδος ανώτερου ή, πάντως, πιο επιτηδευμένου αυνανισμού. Oι άνθρωποι εί- ναι τόσο πολύμορφοι που δεν μπορείς να τους αντιμετωπίζεις με τόση ελαφρότητα. Κι εγώ είμαι τόσο πολύμορφος που δεν μπορεί κανείς να μου έχει εμπιστοσύνη. Αν δεν ήμουν έτσι δεν θα βρισκόμουν απόψε μόνος μου μέσα σ’ αυτό το σπίτι. Η Έλα δεν θα βρισκότανε στον ωκεανό. Κι ο Τζοβάνι δεν θα επρόκειτο να χαθεί, κάποια στιγμή ανάμεσα σ’ αυτήν τη νύ- χτα και το αυριανό πρωί, στην γκιλοτίνα. [ 16 ]