Γραπτός λόγος: Γλώσσα & Λογοτεχνία για το Λύκειο και τις Πανελλαδικές

ΓΛΩΣΣΑ • ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙΔΗ • ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΑ ΕΙΔΗ 1 ο ΜΕΡΟΣ ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ || | 43 | θέλουν. Είταν ασθενικός ή τέρας αντοχής;Τι κρύβει τάχα τοπερίφημοόραμαστοδρό­ μο για τη Δαμασκό; Σε τι συνίσταται ο μυστηριώδης «σκόλοψ τη σαρκί», που θα δια­ τηρήσει, δεκαεννιά αιώνες αργότερα, τη μυστική του σημασία στην περίπτωση του Κίργκεγκωρ, για να συγκαλύψει εκεί άλλο ανθρώπινο μαρτύριο; Είταν αποκρουστικά άσχημος, «έκτρωμα», ο Παύλος, ή είχε την ένθεη εκφραστικότητα κι’ακτινοβολία του πνευματικού δαιμόνιου; Πώς εξηγείται μια τόσο ακραία μετάπτωση από το μίσος στην παράφορη αφοσίωση; Είχε ελληνική φιλοσοφική παιδεία, αναχωνεμένην έστω, παραχωμένην προσεχτικά κάτωαπό τον ιουδαϊσμό του φαρισαίου, ή είταν αυτοδίδα­ χτος, αυτοσχεδιαστής, επηρεασμένος ασύνειδα από τα ιδεολογικά ρεύματα του και­ ρού του; Ποιο ακριβώς το μερίδιό του στη θεμελίωση του Χριστιανισμού; | Άγγελος Τερζάκης, ό.π. , σ. 54-5 • Κοινωνίες από χρόνια αφανισμένες, πόσες άλλες ήρθανε μετά από σας! οι χοροί κρατάνε πάνω στην τέφρα των νεκρών και τα μνήματα φυτρώνουν κάτω από τα βήματα της χαράς… Πού είναι σήμερα η δυστυχία του χθες; Πού θα είναι αύριο οι χαρές του σήμερα; | Ρολάν Μπαρτ, Ο Βαθμός Μηδέν της Γραφής , εκδόσεις Ράππα, 1987, σ. 129 • Εννοείται ότι όλα αυτά θέτουν τεράστια προβλήματα […]. Αυτά είναι τα καθήκοντα που έχουμε μπροστά μας και η τραγωδία της εποχής μας είναι ότι η ανθρωπότητα δε νοιάζεται γι’ αυτά. Πόσον καιρό ακόμα η ανθρωπότητα θα κατατρύχεται από τις ματαιότητες και τις ψευδαισθήσεις που ονομάζουμε εμπορεύματα; Μια καταστρο­ φή […] θα προκαλέσει άραγε μια βίαιη αφύπνιση ή μήπως την εμφάνιση αυταρχι­ κών ή ολοκληρωτικών καθεστώτων; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει σε τέτοιου εί­ δους ερωτήματα. | Κορνήλιος Καστοριάδης • Κάνε αυτό. – Και ποιος είσαι συ, που θα μου πεις να μην κάνω ό,τι θέλω; Σημ. Σε ένα απόσπασμα οι ερωτήσεις μπορεί να υπηρετούν διαφορετικές λειτουργίες. Στο παρακάτω αναγνωρίζουμε επίκριση, απορία, προβληματισμό αλλά και ιδρυτικό ρό- λο σε όλο το σχετικό δοκίμιο. • Διάβασε ποτέ κανένας τον Βίο του Ρανσέ όπως γράφτηκε, τουλάχιστον ξεκάθαρα, δηλα­ δή σαν ένα έργο εξιλασμού και παραδειγματισμού; Τι μπορεί να πει σήμερα σε έναν άπιστο, που ο αιώνας του τον έχει εκπαιδεύσει στο να μην υποκύπτει στη γοητεία των «φράσεων», ο βίος αυτός ενός τραππιστή μοναχού της εποχής του Λουδοβίκου 14ου γραμμένος από ένα ρομαντικό συγγραφέα; Κι όμως, μπορούμε ν’ αγαπήσουμε αυτό το βιβλίο, ή ακόμη καλύτερα να δώσει την αίσθηση του αριστουργήματος. | Ρολάν Μπαρτ, ό.π. , σ. 128-9