Γράμμα στον πατέρα

Τ ον Νοέμβριο του 1919 ο Φραντς Κάφκα νοίκιασε ένα δωμάτιο σε μια πανσιόν, πενήντα χιλιόμετρα βόρεια της Πράγας. Τις επόμενες εννέα ημέρες έγραψε μια επιστολή 103 σελίδων, η οποία αρχίζει με την προσφώνηση «Πολυαγαπημένε πατέρα» και τελειώνει με την υπογραφή «Φραντς». Ο Κάφκα είναι τριάντα έξι χρονών όταν γράφει αυτήν την επιστολή και ο πατέρας του εξήντα επτά, όμως τα λόγια του Φραντς παραπέμπουν σε ένα ανασφαλές, φοβισμένο παιδί, το οποίο στέκει αμήχανο μπροστά στην τρομερή πατρική φιγούρα. Μπορεί τα ημερολόγια και οι πολυάριθμες επιστολές να ρίχνουν φως στην ψυχοσύν- θεση του συντάκτη τους, όμως ποτέ δεν θα μπορούσαμε να υπολογίσουμε το μέγεθος της επίδρασης του πατέρα στη δι- αμόρφωση του χαρακτήρα του –και όχι μόνο– αν δεν υπήρχε αυτό το μοναδικό ντοκουμέντο, ο συντάκτης του οποίου καταδύ- εται άσπλαχνα και με οδυνηρή ακρίβεια στα βάθη του εαυτού του για να ανασύρει τεκμήρια μίσους και εχθρότητας. Ο λόγος που το γράμμα αυτό δεν έφτασε ποτέ στον παραλήπτη του δεν έχει γίνει γνωστός. Μεταπεί- στηκε από κάποιους ή τελικά θεώρησε, μέσα από την ίδια την πράξη της γραφής, ότι το γράμμα είχε μεγαλύτερη χρησιμότητα ως κείμενο αυτοκατανόησης, ενώ από την άλλη δεν θα συνέβαλλε καθόλου στην εξομάλυνση των σχέσεων με τον πατέρα του; Ό,τι κι αν συνέβη, το ευτύχημα είναι ότι το Γράμμα στον πατέρα , το οποίο θεωρείται ένα από τα θεμελιώδη κείμενα του λογοτε- χνικού μοντερνισμού, βρήκε τον δρόμο του προς το αναγνωστικό κοινό και τη θέση που του αρμό- ζει σε ό,τι αφορά την κατανόηση και ερμηνεία του καφκικού λο- γοτεχνικού σύμπαντος. ISBN:978-618-03-1937-8 ΒΟΗΘ. ΚΩΔ. MHX/ΣΗΣ 81937 Ένα γράμμα που δεν έφτασε ποτέ στον παραλήπτη του