Ζωή εκτός τόπου

40 / ΕΝΤΟΥΑΡΝΤ ΣΑΪΝΤ υποχρεώσεις και δεσμεύσεις, με τους δύο καταλόγους να ισορροπούν και κατά μία έννοια να αλληλοαναιρούνται Ο «Έντουαρντ» ακόμα και σήμερα οφείλει να ξεκινάει την κάθε μέρα από την αρχή, και προς το τέλος της κατά κανόνα νιώθει ότι λίγα έχουν γίνει σωστά Η μητέρα μου ήταν αναμφίβολα ο στενότερος και πιο εγκάρδιος σύντροφός μου στα πρώτα είκοσι πέντε χρόνια της ζωής μου Ακόμα και τώρα, νιώθω πόσο με έχουν σφραγίσει και με καθοδηγούν αρκετές από τις μακροχρόνιες προσδοκίες και συνήθειές της: μια μέχρι παράλυσης αγωνία για εναλλακτικές πορείες δράσης· χρόνια, κατά το πλείστον αυτοεπιβαλλόμενη αϋπνία· μια εγγενής νευρικότητα, σε συνδυασμό με αδιάκοπη νοητική και σωματική ενεργητικότητα· ένα έντονο ενδιαφέρον για τη μουσική και τη γλώσσα, καθώς και για την αισθητική στην εμφάνιση, το ύφος και τη μορφή· μια ενδεχομένως υπερ- εξεζητημένη αίσθηση του κοινωνικού κόσμου, των τάσεων, των απολαύσεων και των πιθανοτήτων του για ευτυχία ή πόνο· και, τέλος, μια ουσιαστικά ακατασίγαστη, απίστευτη στην ποι- κιλία της καλλιέργεια μοναχικότητας, που αποτελούσε συγ- χρόνως μια μορφή ελευθερίας και οδύνης Αν η μητέρα μου ήταν απλώς ένα καταφύγιο ή κάτι σαν κατά περιόδους ασφα- λές λιμάνι μετά το ταξίδι της ημέρας, δεν ξέρω ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα Είχε όμως μια τέτοια βαθύτατα ριζωμένη και ανε- πίλυτη αμφιθυμία απέναντι στον κόσμο, και σ’ εμένα, που μου ήταν πρωτόγνωρη Παρά τη συνάφειά μας, η μητέρα μου απαι- τούσε την αγάπη και την αφοσίωσή μου και τις επέστρεφε στο πολλαπλάσιο· αλλά μπορούσε και να τις αποσύρει πολύ από- τομα, προκαλώντας μέσα μου έναν πανικό μεταφυσικό, τον οποίο εξακολουθώ να αισθάνομαι με μεγάλη δυσφορία, ακόμα και τρόμο Ανάμεσα στο εμψυχωτικό, σαν τον ήλιο, χαμόγελο της μητέρας μου και το ψυχρό της σκυθρώπιασμα ή την παρα- τεταμένη και βλοσυρή της απόρριψη, υπήρξα ως παιδί ευτυχι-