Υπογαία: Ένα ταξίδι στα βάθη της γης και του χρόνου

33 Τα οστά ενός παιδιού κείνται στο σκοτάδι σε μια ασβεστολιθική προε­ ξοχή. Το ηλιόφως δεν έχει δει τούτο το παιδί για πάνω από 10.000 χρόνια. Στη διάρκειά τους, ασβεστίτης έχει κυλήσει σαν ασημένιο βερ- νίκι από την πέτρα γύρω, κρυσταλλώνοντας τη σορό. Μια γεναριάτικη μέρα το 1797, δύο νεαροί άντρες κυνηγούν κου- νέλια στους λόφους Μέντιπ στο Σόμερσετ. Ξετρυπώνουν ένα κουνέλι στην πλαγιά μιας ρεματιάς. Το κουνέλι τρέχει και καταφεύγει σ’ έναν σωρό από βράχους. Οι άντρες πεινούν· θέλουν το ζώο. Έτσι, τραβούν μερικούς απ’ τους βράχους – κι «αντικρίζουν έκπληκτοι ένα υπόγειο πέρασμα». Μπαίνουν μέσα, το πέρασμα τους οδηγεί μ’ απότομη κλίση μες στον ασβεστόλιθο της πλαγιάς κι έπειτα ανοίγει σε μια «μεγάλη και ψηλή σπηλιά, που η οροφή και τα τοιχώματά της είναι παράξενα δια- βρωμένα κι ανάγλυφα». Ο χειμερινός ήλιος τούς ακολουθεί μες στο πέρασμα και φωτίζει την αίθουσα. Βλέπουν πως είναι ένα οστεοφυλάκιο. Στο δάπεδο και σε προεξοχές στα αριστερά τους υπάρχουν σκορπισμένα οστά και πλήρεις σκελετοί, «άτακτα ριγμένοι και σχεδόν απολιθωμένοι». Τα λείψανα λάμπουν από τον ασβεστίτη, και κόκκινη ώχρα σκεπάζει μερικά από τα οστά. Ένας μοναδικός μεγάλος σταλακτίτης κρέμεται από την οροφή της αίθουσας, κι όταν τον χτυπάς ηχεί σαν καμπάνα, με το καμπάνισμά του να αντηχεί στη σπηλιά. Ο σταλακτίτης έχει φτάσει κάτω κι έχει αρχίσει να απορροφά έναν απ’ τους σκελετούς· ενσωματωμένα μέσα του είναι ένα κρανίο, ένας μηρός και δύο δόντια με το σμάλτο ανέπαφο ακόμη. Στη σπηλιά υπάρχουν επίσης απομεινάρια ζώων: τα δόντια μιας κα- φέ αρκούδας, μια οδοντωτή αιχμή λόγχης φτιαγμένη από κέρατο κόκκι- νου ελαφιού, και οστά λύγκα, αλεπούς, αγριόγατας και λύκου. Αναθη- ματικά αντικείμενα έχουν ενταφιαστεί εδώ επίσης: δεκαέξι κελύφη λιτ- τορίνης έτσι τρυπημένα, ώστε να κρέμονται με τη σπείρα τους προς τα