Υλικός κόσμος

ED CONWAY 38 αμμόλοφους ημισεληνοειδούς σχήματος – που λέγονται barchans . Άλ- λοτε πάλι, μια αμμοθίνα μπορεί να καβαλήσει μια άλλη, και μαζί να σχηματίσουν κάτι σαν ράχη φάλαινας, ή mega-barchan . Ο τρόπος που οι κόκκοι αυτοί αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, με τον άνεμο και το περιβάλλον τους μοιάζει μυστηριώδης και απρόβλεπτος, στην πραγματικότητα όμως αυτό οφείλεται στο ότι οι νόμοι της φυ- σικής που διέπουν την άμμο είναι απλώς εξαιρετικά περίπλοκοι. Από τότε που γνώρισε τις αμμοθίνες αυτές στα ταξίδια του στην έρημο, ο Μπάγκνολντ αφιέρωσε την υπόλοιπη ζωή του στην προσπάθεια να τις καταλάβει. Οποιοσδήποτε μελετάει σήμερα τους αμμόλοφους, το κάνει υπό τη μακρά σκιά του Μπάγκνολντ. Το έργο του ήταν τόσο σημαντικό ώστε, όταν η NASA προσπάθησε να καταλάβει πώς λειτουργούσαν οι αμμο- θίνες στον Άρη, κατέφυγε στα βιβλία του. Εάν μάλιστα παρακολουθή- σατε την εξέλιξη της αποστολής Curiosity , ίσως θυμάστε πως επί δύο χρόνια εξερευνούσε τις Αμμοθίνες Μπάγκνολντ στον Άρη. Ο Μπάγκνολντ και μια χούφτα συνάδελφοι εξερευνητές ήταν οι πρώτοι άνθρωποι που διέσχισαν την έρημο αυτή στις αρχές της δε- καετίας του ’30, ολοκληρώνοντας το ταξίδι που ο Ρολφς είχε αφήσει στη μέση πενήντα χρόνια νωρίτερα. Διέσχισαν τις επιμήκεις αμμο- θίνες με μηχανοκίνητα οχήματα, ξεφουσκώνοντας τα λάστιχα στα Ford Model Α για να οδηγήσουν πάνω και να σερφάρουν στην άμμο των θινών. Ένας από τους συναδέλφους του Μπάγκνολντ, ένας Ιρ- λανδός ονόματι Πατ Κλέιτον, οδηγούσε στην άκρη ενός τέτοιου αμ- μόλοφου τον Δεκέμβρη του 1932, όταν άκουσε ένα κρακ κάτω από τα λάστιχά του. Κατέβηκε απ’ το όχημα για να διερευνήσει τι είχε προ- καλέσει τον ήχο, και ανακάλυψε ότι η έρημος καλυπτόταν από μεγά- λα φύλλα κίτρινου γυαλιού. Χρειάστηκε να φτάσουμε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 μέχρι οι επιστήμονες να επιβεβαιώσουν πως ο καναρινί σκαραβαίος στο κέντρο του περιδέραιου του Τουταγχαμών είχε σκαλιστεί με το ίδιο υλικό που ο Πατ Κλέιτον είχε συνθλίψει με το όχημά του, σχεδόν οκτακόσια χι- λιόμετρα μακριά, στη Μεγάλη Αμμώδη Θάλασσα. Ο Αιγύπτιος έφηβος βασιλιάς είχε ταφεί στην Κοιλάδα των Θεών με έναν πολύτιμο λίθο