Βελονιές της πρωτοπορίας

Β Ε Λ Ο Ν Ι Ε Σ Τ Η Σ Π Ρ Ω Τ Ο Π Ο Ρ Ι Α Σ 26 έμπειρη κατασκευάστρια ρούχων ∙ μια καλλιτέχνιδα της ραφής. Μαζί της εμπνεύστηκε δημιουργίες που θα άλλαζαν την αισθητική στο ένδυμα. Στο Palazzo Pesaro degli Orfei,* ένα βενετσιάνικο παλάτι του 15ου αιώνα με τεράστιους ανοιχτούς και φωτεινούς χώρους, οΦορτούνι ξεδίπλωσε τα ταλέντα του. Τα ευάερα δωμάτια με το φως και τις σκιάσεις του έγιναν σκηνικά πειραματισμών και εργαστήριο της πολυσύνθετης δραστηριότητάς του. Γνωστός με- ταξύ των συγχρόνων του ως «Μάγος της Βενετίας», αποτελούσε μια μείξη επιστήμονα, αλχημιστή, καλλιτέχνη και τεχνίτη: η προ- σωποποίηση του ιδεατού άνδρα της Αναγέννησης, οπλισμένου ωστόσο με πρωτοπόρες ιδέες και νεωτεριστικές πρακτικές. Υπήρ- ξε εκλεκτικός συλλέκτης έργων τέχνης και σπάνιων υφασμάτων, αλλά και διοργανωτής διαλέξεων, συναυλιών και καλλιτεχνικών συναθροίσεων. Ίσως επειδή ένιωθε επισκιασμένος από τη φήμη του ζωγράφου πατέρα του, επένδυσε τη δημιουργική του ενέργεια σε ένα διαφορετικό αλλά ωστόσο αρκετά συγγενικό πεδίο: στις βαφές με φυσικά χρώματα και το τύπωμα δικών του, πρωτότυπων σχεδίων πάνω σε φίνα υφάσματα. Παράλληλα ανακάλυψε μια νέα μέθοδο πλισαρίσματος, την οποία δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί κανείς. Το πτυχωτό φόρεμα (Delphos pleated dress) που παρου- σίασε το 1907 λατρεύτηκε από τις τολμηρές ντίβες της εποχής: Εμπνευσμένο από τον χιτώνα του Ηνίοχου των Δελφών, έπεφτε χυτό, με μεταξωτές πλισέ πτυχώσεις, που λόγω της διαφανούς βαφής άλλαζαν χρώμα με τις κινήσεις του σώματος. Σε μια εποχή που οι γυναίκες ακόμη ζορίζονταν σε στενούς κορσέδες, το ρούχο του Φορτούνι κόμιζε πλήρη απελευθέρωση, αφού φοριόταν απευ- θείας από το κεφάλι, δίχως καν να ξεκουμπωθεί. Αν και αρχικά θεωρήθηκε tea gown, η χορεύτρια Ισιδώρα Ντάνκαν* ήταν η πρώ- τη που κυκλοφόρησε με αυτό έξω από το σπίτι. Την ακολούθησαν οι πρωτοπόρες κυρίες σε Ευρώπη και Αμερική, όπως η Κλαρίς Κουντέρ* και η Ιταλίδα ηθοποιός Ελεονόρα Ντούζε,* που το 1923