Το τούνελ

Ε Ρ Ν Ε Σ Τ Ο Σ Α Μ Π Α Τ Ο 10 τριόφρων . Ακόμα κι όταν φαντάζεται κανείς πως καθόλου δεν υπάρχει, την ανακαλύπτει ξαφνικά με την πιο διακρι­ τική της μορφή: τη ματαιοδοξία της μετριοφροσύνης. Πό­ σες φορές δεν συναντάμε ανθρώπους αυτού του είδους: Ακόμα κι ένας πραγματικός άνθρωπος ή συμβολικός, όπως ο Χριστός, ξεστόμισε λόγια υπαινικτικά μιας ματαιοδοξίας ή τουλάχιστον υπεροψίας. Τι να πει κανείς για τον Λεόν Μπλουά* που στην κατηγορία για υπεροψία αμυνόταν με το επιχείρημα πως είχε περάσει τη ζωή του υπηρετώντας άτομα που δεν του έφταναν ούτε ως το γόνατο; Τη ματαιο­ δοξία τη συναντάς στα πιο απίθανα μέρη: δίπλα στην κα­ λοσύνη, την αυταπάρνηση, τη γενναιοδωρία. Όταν ήμουν μικρός και μ’ έπιανε απελπισία στην ιδέα πως η μητέρα μου θα ’πρεπε να πεθάνει μια μέρα (με τα χρόνια μαθαίνει κανείς πως ο θάνατος δεν είναι μόνο υποφερτός αλλά μέχρι και παρηγορητικός), δεν φανταζόμουν πως η μητέρα μου μπορεί να είχε ελαττώματα. Τώρα που δεν ζει, πρέπει να πω πως ήταν τόσο καλή όσο μπορεί να είναι ένα ανθρώπι­ νο πλάσμα. Θυμάμαι όμως, στα τελευταία της χρόνια, όταν ήμουν άντρας πια, πόσο με πλήγωνε στην αρχή το ν’ ανα­ καλύπτω την ελάχιστη ματαιοδοξία ή υπεροψία πίσω απ’ τις καλύτερες πράξεις της. Κάτι πιο ενδεικτικό συνέβη σ’ εμένα τον ίδιο όταν την εγχείρησαν για καρκίνο. Για να φτάσω έγκαιρα, αναγκάστηκα να ταξιδέψω άυπνος δυο ολόκληρες μέρες. Όταν βρέθηκα δίπλα της, το κατάχλωμο * Ρωμαιοκαθολικός Γάλλος συγγραφέας που κήρυξε την πνευμα­ τική αναβίωση μέσα από τη φτώχεια και τον πόνο.