Το τούνελ

7 1 Αρκεί να πω ότι είμαι ο Χουάν Πάμπλο Καστέλ, ο ζωγράφος που σκότωσε τη Μαρία Ιριμπάρνε · υποθέτω πως όλοι θυ­ μούνται τη δίκη και πως δεν χρειάζονται περισσότερες εξηγήσεις σχετικά με το πρόσωπό μου. Παρόλο που ούτε ο διάβολος γνωρίζει τι είναι αυτό που πρέπει να θυμάται ο κόσμος, ούτε για ποιο λόγο. Στην πραγματικότητα, πάντα πίστευα πως δεν υπάρχει συλλο­ γική μνήμη, κι αυτό ίσως είναι ένα είδος άμυνας του αν­ θρώπινου είδους. Η ρήση «κάθε πέρσι και καλύτερα» δεν σημαίνει πως παλιά συνέβαιναν λιγότερο άσχημα πράγμα­ τα, παρά πως –ευτυχώς– ο κόσμος τα ξεχνάει. Και βέβαια, μια παρόμοια ρήση δεν έχει καθολική αποδοχή· εμένα, παραδείγματος χάρη, με διακρίνει το ότι προτιμώ ν’ ανα­ πολώ τα άσχημα γεγονότα κι έτσι, σχεδόν θα μπορούσα να πω ότι «κάθε πέρσι και χειρότερα» αν το παρόν δεν μου φαινόταν τόσο φρικτό όσο το παρελθόν· αναλογίζομαι τό­ σες καταστροφές, τόσα κυνικά και σκληρά πρόσωπα, τόσες κακές πράξεις, που η μνήμη είναι για μένα το φοβερό φως που φωτίζει ένα απεχθές μουσείο του όνειδους. Πόσες φορές δεν απόμεινα αποθαρρυμένος για ώρες, σε μια σκο