Τo Τέλος των Πάντων (…σύμφωνα με την αστροφυσική)

ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΡΗΞΗ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ 41 Το συμπέρασμα που προκύπτει από όλα αυτά είναι πως, αν θέλου­ με να μάθουμε για την εξέλιξη του ίδιου του σύμπαντος, καθώς και για τις συνθήκες υπό τις οποίες αναπτύχθηκε ο δικός μας γαλαξίας, το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να στρέψουμε το βλέμμα σε κάτι μακρινό . Σημαίνει επίσης πως η κοσμολογία στην πραγματικότητα δεν δια­ θέτει μια καλά ορισμένη έννοια του «τώρα». Μάλλον, πιο σωστά, το «τώρα» που βιώνετε αφορά πολύ συγκεκριμένα εσάς, το πού βρίσκε­ στε και το τι κάνετε. * Τι σημαίνει λοιπόν όταν λέμε πως «τώρα αυτός ο υπερκαινοφανής αστέρας εκρήγνυται», από τη στιγμή που βλέπουμε το φως του τώρα, μπορούμε να παρακολουθήσουμε την έκρηξή του τώρα, όμως το συγκεκριμένο φως ταξιδεύει για εκατομμύρια χρόνια μέχρι να φτάσει ως εμάς; Το γεγονός που παρατηρούμε βρίσκεται κατ’ ουσίαν εξ ολοκλήρου στο παρελθόν, αλλά εμείς είναι τελείως αδύνα­ τον να παρατηρήσουμε το «τώρα» του αστέρα και δεν θα έχουμε οποια­ δήποτε γνώση για αυτό παρά έπειτα από εκατομμύρια χρόνια, πράγ­ μα που για μας δεν τοποθετείται στο «τώρα», αλλά στο μέλλον. Όταν αντιμετωπίζουμε το σύμπαν ως κάτι που υπάρχει στον χωρο- χρόνο –ένα είδος πανταχού παρόντος, συμπαντικού πλέγματος με τρεις άξονες για τον χώρο και έναν τέταρτο για τον χρόνο–, μπορούμε απλώς να φανταζόμαστε το παρελθόν και το μέλλον ως δυο απομακρυσμένα σημεία πάνω σε ένα υφαντό που απλώνεται σε ολόκληρο το σύμπαν, από την απαρχή μέχρι το τέλος του. Αν κάποιος κάθεται σ’ ένα δια­ φορετικό σημείο αυτού του υφαντού, ένα γεγονός που για μας βρίσκε­ ται στο μέλλον μπορεί να βρίσκεται για εκείνον στο μακρινό παρελθόν. Το φως (ή γενικά οποιαδήποτε πληροφορία) από ένα γεγονός που δεν πρόκειται να αντιληφθούμε παρά έπειτα από χιλιετίες ήδη «τώρα» διασχίζει τον χωροχρόνο προς το μέρος μας. Άρα αυτό το γεγονός βρίσκεται στο μέλλον, στο παρελθόν, ή ενδεχομένως και στα δύο; Πρόκειται καθαρά για θέμα οπτικής. * Αυτό το οφείλουμε στη σχετικότητα. Η ειδική θεωρία της σχετικότητας λέει πως ο χρόνος περνάει πιο αργά για μας όταν κινούμαστε γρήγορα. Η γενική θεωρία της σχετικότητας λέει πως ο χρόνος επιβραδύνεται όταν βρισκόμαστε κοντά σε ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα.