Τo Τέλος των Πάντων (…σύμφωνα με την αστροφυσική)

ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΡΗΞΗ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ 39 δική μας σκοπιά 10 χρόνια στο παρελθόν. Ένας γαλαξίας σε απόστα­ ση 10 δισεκατομμυρίων ετών φωτός βρίσκεται 10 δισεκατομμύρια χρόνια στο παρελθόν. Καθότι το σύμπαν έχει ηλικία μόλις 13,8 δι­ σεκατομμύρια χρόνια, εκείνος ο γαλαξίας που απέχει 10 δισεκατομ­ μύρια έτη φωτός μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για την κατάστα­ ση στην οποία βρισκόταν το σύμπαν μας στα νιάτα του. Υπό αυτή την έννοια, στρέφοντας το βλέμμα στο σύμπαν, στρέφουμε το βλέμμα στο παρελθόν μας. Υπάρχει μια σημαντική εξαίρεση σε όλα αυτά και θα ήταν παρά­ λειψη εκ μέρους μου να μην την αναφέρω. Υπό στενή έννοια, δεν μπορούμε να δούμε το δικό μας παρελθόν. Η καθυστέρηση του φωτός σημαίνει πως, όσο πιο απομακρυσμένο είναι ένα αντικείμενο, τόσο πιο πίσω στο παρελθόν βρίσκεται, και η σχέση αυτή είναι αυστηρή: από τη μία δεν μπορούμε να δούμε το δικό μας παρελθόν, κι από την άλλη δεν μπορούμε να δούμε αυτούς τους απομακρυσμένους γαλα­ ξίες στο παρόν. Όσο πιο απομακρυσμένο είναι ένα αντικείμενο, τόσο πιο μακριά βρίσκεται στην ιστορία του σύμπαντος. Οπότε πώς μαθαίνουμε το οτιδήποτε χρήσιμο για το δικό μας πα­ ρελθόν, εφόσον βλέπουμε μόνο το παρελθόν κάποιου άλλου γαλαξία, μια φορά κι έναν καιρό και κάπου μακριά; * Έχει να κάνει με μια αρχή τόσο θεμελιώδη για την κοσμολογία, ώστε φέρει κυριολεκτικά το όνο­ μα η κοσμολογική αρχή . Για να το θέσουμε με απλά λόγια, πρόκειται για την ιδέα πως από όλες τις πρακτικές απόψεις το σύμπαν είναι βασικά παντού το ίδιο. Αυτό προφανώς δεν ισχύει στις ανθρώπινες κλίμακες –η επιφάνεια της Γης μάλλον διαφέρει σημαντικά από το εξώτερο διάστημα ή από το κέντρο του Ήλιου–, όμως στις αστρονο­ μικά μεγάλες κλίμακες, όπου ολόκληροι γαλαξίες αντιμετωπίζονται ως σύνολα από κουκκίδες που δεν μας ενδιαφέρουν μεμονωμένα, το σύμπαν δείχνει ίδιο προς πάσα κατεύθυνση και παντού αποτελείται από τα ίδια πράγματα. ** * Αυτό αποτελεί μια διακριτική αναφορά στην εισαγωγή της σειράς ταινιών Star Wars . (Σ.τ.Μ.) ** Αυτό είναι κάτι που πρόθυμα παραβλέπεται στα έργα επιστημονικής φαντα­ σίας. Σε ένα από τα πρώτα επεισόδια του Star Trek: The Next Generation , το