Τo Τέλος των Πάντων (…σύμφωνα με την αστροφυσική)

TO ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ 44 ΑΤΕΝΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΡΗΞΗ Είναι ευρέως διαδεδομένη η εικόνα της Μεγάλης Έκρηξης ως μιας έκρηξης με την κυριολεκτική σημασία: μιας ξαφνικής ανάφλεξης φω­ τός και ύλης από ένα και μοναδικό σημείο, που ξεχύθηκε σε ολόκλη­ ρο το σύμπαν. Δεν έγινε έτσι. Η Μεγάλη Έκρηξη δεν έλαβε χώρα μέσα στο σύμπαν – ήταν η διαστολή του ίδιου του σύμπαντος. Επίσης, δεν έλαβε χώρα σε ένα και μοναδικό σημείο, αλλά σε κάθε σημείο. Κάθε σημείο του χώρου στο σημερινό σύμπαν –ένα σημείο στην άκρη ενός απομακρυσμένου γαλαξία, ένα τμήμα μεσογαλαξιακού χώρου εξίσου απομακρυσμένο προς την άλλη κατεύθυνση, το δωμάτιο μέσα στο οποίο γεννηθήκατε–, όλα αυτά τα σημεία στην απαρχή του χρόνου βρίσκονταν τόσο κοντά ώστε άγγιζαν το ένα το άλλο, και την ίδια εκείνη πρώτη στιγμή αποχωρίστηκαν με τεράστια ταχύτητα. Η λογική πίσω από τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης είναι αρκε­ τά απλή. Το σύμπαν διαστέλλεται –έχουμε παρατηρήσει ότι, όσο περνάει ο χρόνος, οι αποστάσεις μεταξύ των γαλαξιών αυξάνονται–, πράγμα που σημαίνει ότι στο παρελθόν οι αποστάσεις μεταξύ των γαλαξιών ήταν μικρότερες. Σε ένα πείραμα σκέψης, μπορούμε να αντιστρέψουμε τη διαστολή που παρατηρούμε τώρα, πηγαίνοντας προς τα πίσω σε διάστημα δισεκατομμυρίων ετών, μέχρι να φτάσου­ με σε κάποια χρονική στιγμή κατά την οποία η απόσταση μεταξύ των γαλαξιών θα έπρεπε να είναι μηδενική. Το παρατηρήσιμο σύμπαν, που περιλαμβάνει όλα όσα μπορούμε να δούμε σήμερα, πρέπει να βρισκόταν κλεισμένο μέσα σε έναν πολύ μικρότερο, πολύ πυκνότε­ ρο και θερμότερο χώρο. Το παρατηρήσιμο σύμπαν, όμως, αποτελεί μόνο το τμήμα που έχουμε τη δυνατότητα να βλέπουμε σήμερα. Γνω­ ρίζουμε πως το διάστημα εκτείνεται πολύ πέρα από αυτό. Για την ακρίβεια, με βάση όσα γνωρίζουμε, είναι απολύτως δυνατόν, ενδε­ χομένως και πολύ πιθανόν, το σύμπαν να έχει άπειρο μέγεθος. Πράγμα που σημαίνει πως ήταν άπειρο και στις απαρχές του – απλώς πολύ πιο πυκνό. Δεν είναι εύκολο να το φανταστεί κανείς – είναι ένα από τα προ­ βλήματα που θέτουν τα άπειρα πράγματα. Τι σημαίνει ότι υπάρχει