Το δέρμα

υπήρχε ούτε ένας Ναπολιτάνος, σε ολόκληρη τη Νάπολη, που να νιώθει νικημένος. Δεν μπορώ να πω με ποιον τρόπο είχε γεν- νηθεί μες στην ψυχή του λαού αυτό το παράδοξο συναίσθημα. Δεν χωρούσε αμφιβολία ότι η Ιταλία, συνεπώς και η Νάπολη, εί- χε ηττηθεί στον πόλεμο. Βεβαίως, είναι αρκετά πιο δύσκολο να χάνεις έναν πόλεμο παρά να τον κερδίζεις. Όλοι ξέρουν πώς να κερδίζουν τον πόλεμο, αλλά δεν είναι όλοι τους ικανοί να τον χάνουν. Όμως δεν αρκεί να χάσεις τον πόλεμο για να έχεις το δι- καίωμα να νιώθεις ηττημένος λαός. Μες στην παμπάλαια σοφία τους, θρεμμένη από πολλαπλές οδυνηρές εμπειρίες ανά τους αιώνες, και μες στην ανυπόκριτη σεμνότητά τους, οι καημένοι μου οι Ναπολιτάνοι δεν σφετερίζονταν το δικαίωμα να νιώθουν ηττημένοι ως λαός. Αλίμονο, αυτό αποτελούσε μια σοβαρή έλ- λειψη τακτ. Μα μπορούσαν να απαιτούν οι Σύμμαχοι να απελευ- θερώνουν τους λαούς και ταυτόχρονα να τους υποχρεώνουν να νιώθουν ηττημένοι; Ή ελεύθεροι ή ηττημένοι. Θα ήταν άδικο να κατηγορηθούν επειδή ο ναπολιτάνικος λαός δεν αισθανόταν ούτε ελεύθερος ούτε ηττημένος. Καθώς βάδιζα πλάι στον συνταγματάρχη Χάμιλτον, ένιωθα εντελώς γελοίος μέσα στην εγγλέζικη στολή μου. Οι στολές του Ιταλικού Απελευθερωτικού Σώματος ήταν παλιές αγγλικές στο- λές χακί, που τις είχε παραχωρήσει η Βρετανική Διοίκηση στον στρατάρχη Μπαντόλιο, και τις είχαν ξαναβάψει, ίσως επιχειρώ- ντας να κρύψουν τις κηλίδες αίματος και τις τρύπες από τα βλή- ματα, με ένα πυκνό πράσινο χρώμα, το χρώμα της σαύρας. Ήταν, πράγματι, στολές παρμένες από τους βρετανούς στρατιώ- τες που είχαν πέσει στο Ελ Αλαμέιν και το Τομπρούκ. Στο τζά- κετ μου ήταν ορατές οι οπές από τρία βλήματα πολυβόλου. Η φανέλα, το χιτώνιο αλλά και το σώβρακό μου ήταν λερωμένα με αίμα. Ως και τις αρβύλες μου τις είχαν πάρει από το πτώμα ενός άγγλου στρατιώτη. Όταν τις πρωτοφόρεσα, ένιωσα κάτι να τσι- μπάει την πατούσα μου. Στην αρχή πίστεψα ότι είχε ξεμείνει κολλημένο κάποιο κοκαλάκι του νεκρού. Ήταν ένα καρφί. Κα- [ 14 ] 8734_DERMA 17-10-17 15:36 ™ÂÏ›‰·14