Το Αϊβαλί η πατρίδα μου

ΤΟ Α Ϊ ΒΑΛ Ι Η ΠΑΤ Ρ Ι ΔΑ ΜΟ Υ 26 Μαζί με την εκκλησιά έχτισε κ’ ένα μεγάλο σκολειό, με ιδιαίτερους οντάδες για να κάθουνται οι δασκάλοι κ’ οι μαθητάδες πόρχουνταν απ’ άλλα μέρη, κ’ έκανε και βιβλιο­ θήκη με βιβλία θεολογικά και φιλοσοφικά κι άλλα διάφορα. Αυτό το σκολειό φημίστηκε σ’ ούλον τον κόσμο υστερώτερα, που ’χε πια πεθάνει ο Οικονόμος, και δασκάλοι σταθήκανε ο Σαράφης απ’ τ’ Αϊβαλί, κι ο Βενιαμίν ο Λέσβιος κι ο ξα­ κουστός Θεόφιλος Καΐρης. Μα ο Οικονόμος δεν πρόφταξε να καλοδεί τους καρπούς των έργων του και πέθανε πενηνταέξι χρονώ, ναι μεν ανα­ παμένος πως εχτέλεσε ό,τι μπόρεσε για τον τόπο του, μα πικραμένος απ’ τις αβανιές των οχτρών του κι απ’ το σκο­ τωμό του φίλου του του κυρ Πετράκη, που θανατώθηκε στην Πόλη κατά προσταγή του σουλτάνου στα 1786. Κ’ ήτανε τόσος ο φόβος που ’χε πάρει ο Καραοσμάνογλους απ’ τον Οικονόμο, που, σαν έμαθε πως πέθανε, πήγε στο μνήμα και πρόσταξε να τ’ ανοίξουνε, για να βεβαιωθεί πως τ’ όντις πέθανε. Και, σαν είδε το λείψανό του, έκλαψε και προστά­ τεψε τη γενιά του απ’ τους φτονερούς οχτρούς του. Κανένας άλλος χριστιανός δε φάνηκε στην Τουρκιά κείνα τα χρόνια, που να ’χει την εξυπνάδα, την πολιτική του και την αφοβιά του. Ό,τι πιχειρίστηκε το ’φερε σε καλό τέλος και δε δείλια­ ζε μπρος σ’ ούλη την Τουρκιά. Κι αυτή τη φώτιση, κι αυτή την αποκοτιά, λένε πως την έπαιρνε απ’ το σπαθί τ’ Άγιου Κωσταντίνου κι απ’ το γόνατο τ’ Άγιου Γιώργη, ανεχτίμητα δώρα του πρωτοσαράφη Πετρά­ κη. Απάνου στη μια μεριά του σπαθιού του, ήτανε γραμμένα τα παρακάτου λόγια του Ψαλτηριού: «Κύριε, δίκασον τοὺς ἀδικοῦντάς με, πολέμησον τοὺς πολεμοῦντάς με, ἐπιλαβοῦ