Τι απομένει απ' τη φωτιά

12 ΘΩΜΑΣ ΨΥΡΡΑΣ ξεις πούθε είναι η αρχή, το τέλος και –το πιο σημαντικό– η μέση, πάει, θα ξέρεις τι και πώς να γράψεις. Πρόσεχε. Μπο- ρεί οι λέξεις να σου φαίνονται ψόφιες. Να τις βάζεις στο άσπρο χαρτί κι αυτές να λιώνουν, να σαπίζουν, να σου μυ- ρίζουν. Και πρέπει να φανείς δυνατός. Ξέρεις; Οι σάπιες λέξεις γίνονται εύκολα το μπαχαρικό της τρέλας. Και μπο- ρεί να μη θελήσεις να ξαναπιάσεις μολύβι». Ο Αλφρέντο Βιλάνι, παλιός πολιτικός κρατούμενος του καθεστώτος Βιντέλα, μου είπε: «Στο τραγούδι “Volver” ο μεγάλος Carlos Gardel λέει: “Tengo miedo del encuentro / con el pasado que vuelve / a enfrentarse con mi vida”.* Αυτό φοβάσαι. Μόλις πάρεις την απόφαση να αναμετρηθείς, οι φόβοι σου θα χαθούν και θα δεις να τρέχουν σαν το ποτάμι οι λέξεις. Ίσως κιόλας αυτή να είναι μια μοναδική στιγμή της ζωής σου, η στιγμή που θα συνειδητοποιήσεις μια για πάντα ποιος άνθρωπος είσαι». Η Τάτι Αλμίντα, καλή και σοφή φίλη, που διδάσκει κινηματογράφο στο πανεπιστήμιο, είπε: «Είμαστε άνθρωποι επειδή λέμε ακόμη ιστορίες. Τώρα είναι η ευκαιρία σου. Να ξαναπιάσεις τη ζωή σου από την αρχή. Σκέψου εκείνη τη μεσαιωνική επιγραφή που διαβά- ζεται και ανάποδα: “In girum imus nocte et consumimur * «Φοβάμαι τη συνάντηση / με το παρελθόν που επιστρέ- φει / για να αναμετρηθεί με τη ζωή μου».