Θουκιδίδη Ιστορία Α Λυκείου

5η ΔIΔΑKTIKH ΕNOTHTΑ 3, Kεφ. 74, 1-3 ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 3ο ΒΙΒΛΙΟ [ 127 ] 3. αἴ τε γυναῖκες... ὑπομένουσαι τὸν θόρυβον: κύρια πρότ. κρίσεως. ξυνεπελάβοντο : ρ. αἱ γυναῖκες : υποκ. αὐτοῖς (βλ. ὁ δῆμος ): αντικ. τολμηρῶς : επιρρ. προσδ. του τρόπου. βάλλουσαι καὶ ὑπομένουσαι : συνημμ. στο υποκ. τροπ. μτχ. (τοὺς ὀλίγους) - τὸν θόρυβον : αντικ. αντίστοιχα στις μτχ. τῷ κεράμῳ (περιληπτ. ουσ., αντί τοῖς κεράμοις ): δοτ. του οργάνου. ἀπὸ τῶν οἰκιῶν : ΠΣ της προέλευσης  / κίνησης από τόπο. παρὰ φύσιν : ΠΣ της εναντίωσης. 4. Γενομένης... οἱ ὀλίγοι ἐμπιπρᾶσι... καὶ τὰς ξυνοικίας φειδόμενοι οὔτε οἰκείας οὔτε ἀλλοτρίας (οἰκίας): κύρια πρότ. κρίσεως. ἐμπιπρᾶσι : ρ. οἱ ὀλίγοι : υποκ. τὰς οἰκίας καὶ τὰς ξυνοικίας : αντικ. τὰς ἐν κύκλῳ : επιθ. προσδ. τῆς ἀγορᾶς : γεν. που συνάπτεται με το ΠΣ ἐν κύκλῳ. γενομένης : γεν. απόλυτη χρον. μτχ. (= ἐπεὶ ἐγένετο ). τῆς τροπῆς : υποκ. τῶν ὀλίγων : ενν. γεν. υποκ. στο τῆς τροπῆς. περὶ δείλην : ΠΣ του χρόνου. ὀψίαν : επιθ. προσδ. δείσαντες : συνημμ. στο υποκ. του ρ. αιτιολ. μτχ. (= ἐπειδὴ ἔδεισαν ). οι προτ. 5 και 6 αντικ. στη μτχ. δείσαντες . φειδόμενοι : συνημμ. στο υποκ. τροπ. μτχ. οἰκίας (γεν. εν.): ενν. αντικ. στη μτχ. φειδόμενοι . οἰκείας - ἀλλοτρίας : επιθ. προσδ. 5. μὴ αὐτοβοεὶ ὁ δῆμος... ἐπελθὼν: δευτερ. ενδοιαστ. πρότ., αντικ. στη μτχ. δείσα- ντες . Εκφέρεται με ευκτική του πλάγιου λόγου, γιατί εξαρτάται από τον ιστορ. χρό- νο δείσαντες και δηλώνει φόβο υποκειμενικό. Αντικατέστησε την υποτ. κρατήσῃ . κρατήσειεν : ρ. ὁ δῆμος : υποκ. τοῦ νεωρίου : αντικ. αὐτοβοεὶ : επιρρ. προσδ. του τρόπου στο ρ. ἐπελθὼν : συνημμ. στο υποκ. του ρ. χρον.-υποθ. μτχ. (= ὅταν ἐπέλθῃ ). Σημ.: η μτχ. με απόδοση το μὴ κρατήσειεν... καὶ σφᾶς διαφθείρειεν σχηματίζει υποθ. λόγο του προσδοκωμένου. 6. καὶ (μὴ) σφᾶς διαφθείρειεν: βλ. πρότ. 5 . διαφθείρειεν : ρ. ὁ δῆμος : ενν. υποκ. σφᾶς (= ἑαυτοὺς ): αντικ. 7. ὅπως μὴ ᾖ (τῷ δήμῳ) ἔφοδος: δευτερ. τελική πρότ. που εκφέρεται με διατηρη- μένη υποτακτική, αν και εξαρτάται από τον ιστορ. ενεστώτα ἐμπιπρᾶσι (ισοδυναμεί με αόριστο). Δηλώνει σκοπό θετικά προσδοκώμενο, με έμφαση. μὴ ᾖ : ρ. ἒφοδος : υποκ. τῷ δήμῳ : ενν. δοτ. προσ. κτητική. ἐπὶ τὸ νεώριον : ενν. ΠΣ της κατεύθυνσης. 8. ὥστε... κατεκαύθη: δευτερ. συμπερασματική πρότ. κρίσεως. κατεκαύθη : ρ. χρήματα : υποκ. (αττική σύνταξη). πολλὰ : επιθ. προσδ. ἐμπόρων : γεν. κτητική. 9. καὶ ἡ πόλις ἐκινδύνευσε (ἂν) πᾶσα διαφθαρῆναι: δευτερ. συμπερασματική πρόταση. ἐκινδύνευσε (ἂν): ρ. ἡ πόλις : υποκ. διαφθαρῆναι : τελ. απαρ., αντικ. (ταυτοπρ.). πᾶσα : κατηγ. προσδ. που συνάπτεται με το απαρ. Σημ.: η πρότ. ισοδυναμεί με το ἡ πόλις διεφθάρη ἃν πᾶσα.