Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας (Γ' Λυκείου - Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών)

KEΦΑΛΑΙΟ AΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 1o 18 ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ | Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ 2. Οι παραγωγικές δυνάμεις μέσα και έξω από την Ελλάδα και η Μεγάλη Ιδέα «Απουσίαζαν τα ισχυρά κέντρα ανάπτυξης, οι “ατμομηχανές” της οικονομικής και τεχνικής προόδου». (σ. 15): Δεν υπήρχαν κέντρα σημαντικών οικονομικών δραστη­ ριοτήτων, τα οποία θα οδηγούσαν τη χώρα σε οικονομική και τεχνική πρόοδο. Πρώτες ύλες (σ. 15): Προϊόντα που χρησιμοποιούνται ως βάση για τη δημιουργία νέων προϊόντων με τη χρήση της ανθρώπινης εργασίας ή και μηχανών (π.χ. μέταλλα, ξύλο κ.ά.). Πλεονάζον εργατικό δυναμικό (σ. 15): Εργατικό δυναμικό μιας χώρας είναι όλοι οι ικανοί για εργασία πολίτες. Πλεονάζον ονομάζεται το εργατικό δυναμικό που περισ­ σεύει, που δε βρίσκει απασχόληση και είναι διαθέσιμο για εργασία, σε περίπτωση που δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Συσσώρευση κεφαλαίου (σ. 15): Η μετατροπή του κέρδους μιας επιχείρησης σε κε­ φάλαιο, το οποίο επενδύεται στην επιχείρηση, με στόχο την ενίσχυση της παραγωγής. «Για τους Έλληνες των περιοχών αυτών το μικρό ελληνικό βασίλειο ήταν για πολλά χρόνια μια κακή ανάμνηση μάλλον, ένας φτωχός και ίσως ανεπρόκοπος συγγενής. Οι δικές τους επιτυχίες φάνταζαν ολότελα ξένες σε σύγκριση με τη στα- σιμότητα και την ένδεια της μικρής Ελλάδας. Χρειάστηκε να δυσκολέψουν γι’ αυτούς οι οικονομικές και πολιτικές συνθήκες, προς το τέλος κυρίως του 19ου αιώνα, για να ανακαλύψουν τη σημασία που είχε η φτωχή τους πατρίδα, ως ασφαλές καταφύγιο και ως πεδίο ανάπτυξης οικονομικών δραστηριοτήτων». (σ. 15): Οι επιτυχημένοι Έλληνες της διασποράς για πολλά χρόνια δεν έκαναν επενδύσεις στην Ελλάδα, διότι θεωρούσαν την Ελλάδα ως χώρο οικονομικά στάσιμο και ασύμ­ φορο για επενδύσεις. Όταν όμως δυσκόλεψαν γι’ αυτούς οι συνθήκες στις χώρες που τους φιλοξενούσαν, λόγω οικονομικών κρίσεων και λόγω της παροχής κρατικής υπο­ στήριξης στους ντόπιους επιχειρηματίες εις βάρος των Ελλήνων, κατάλαβαν ότι η Ελ­ λάδα, μολονότι φτωχή, μπορούσε να τους προσφέρει τη δυνατότητα να αναπτύξουν εκεί οικονομικές δραστηριότητες με ασφάλεια, χωρίς να κινδυνεύουν από διακρίσεις. Ταλάνιζε (σ. 15): Βασάνιζε. Ημιτελής κατασκευή (σ. 15): Το ελληνικό κράτος δεν ήταν ολοκληρωμένο κράτος. Ήταν η βάση μόνο αυτού που έπρεπε να γίνει. Μεγάλη Ιδέα (σ. 15, 99): Αντίληψη σύμφωνα με την οποία βασικός στόχος της ελλη­ νικής πολιτικής έπρεπε να είναι η απελευθέρωση όλων των υπόδουλων Ελλήνων και η ενσωμάτωση των εδαφών στα οποία κατοικούσαν στο ελληνικό κράτος. Ουσιαστι­ κά οραματίζονταν την ανασύσταση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Η Μεγάλη Ιδέα κυριάρχησε στην ελληνική πολιτική σκηνή και ιδεολογία από τη δεκαετία του 1840 έως τη Μικρασιατική καταστροφή.