Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας (Γ' Λυκείου - Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών)

ΕΝΟΤΗΤΑ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Α ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ | Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ 17 Πυκνότητα του πληθυσμού (σ. 11): Πρόκειται για τη σχέση του πληθυσμού μιας χώρας προς την έκτασή της. Είναι ένας αριθμός που απεικονίζει πόσοι κάτοικοι αναλο­ γούν σε ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο γης. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των κατοί­ κων, τόσο μεγαλύτερη είναι και η πυκνότητα του πληθυσμού. Υλοτομία (σ. 11): Η κοπή δέντρων για εκμετάλλευση του ξύλου τους. Χέρσα χωράφια (σ. 11): Άγονα χωράφια. Αγρανάπαυση (σ. 11): Σε παλιότερες εποχές, που δεν ήταν ανεπτυγμένη η παραγωγή λιπασμάτων, τα χωράφια έπειτα από ένα διάστημα καλλιέργειας μείωναν την απόδο­ σή τους. Για να αποκατασταθεί η αποδοτικότητα των χωραφιών, οι αγρότες εφάρμο­ ζαν την αγρανάπαυση, άφηναν δηλαδή τα χωράφια να «ξεκουραστούν» για ένα χρο­ νικό διάστημα, με το να μην τα καλλιεργούν. Δημογραφική εξέλιξη (σ. 13): Εδώ έχει τη σημασία της πορείας αύξησης του πληθυ­ σμού της χώρας. Παραγωγικά πλεονάσματα (σ. 13): Η έκπτωση που μπορεί να κάνει ένας παραγωγός στην τιμή του προϊόντος του, η οποία όμως του εξασφαλίζει το κέρδος που απαιτείται για να μπορέσει να συνεχίσει την παραγωγή του προϊόντος. Κάθε προϊόν έχει ένα κόστος παραγωγής. Η τιμή στην οποία ένας παραγωγός που­ λάει το προϊόν του περιλαμβάνει το κόστος παραγωγής και κάποιο κέρδος, το οποίο αποκομίζει ο ίδιος ως αμοιβή για την εργασία του. Το μέγεθος του κέρδους εξαρτάται από την προσφορά και τη ζήτηση του συγκεκριμένου προϊόντος στην αγορά. Αν οι συνθήκες της αγοράς το απαιτήσουν, ο παραγωγός μπορεί να μειώσει την τιμή του προϊόντος, μειώνοντας το κέρδος του. Η έκπτωση που μπορεί να κάνει ένας παραγω­ γός στην τιμή του προϊόντος του, η οποία όμως του εξασφαλίζει το κέρδος που απαι­ τείται για να μπορέσει να συνεχίσει την παραγωγή του προϊόντος, ονομάζεται παρα­ γωγικό πλεόνασμα. Ναυτικός αποκλεισμός (σ. 13): Το 1854, κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού πολέμου, η Eλλάδα επιχείρησε την απελευθέρωση αλύτρωτων περιοχών. O οθωμανικός στρατός κατέστειλε την προσπάθεια, ενώ μοίρα του γαλλικού στόλου κατέλαβε τον Πειραιά για να αποτρέψει την Ελλάδα από επανάληψη των απελευθερωτικών κινήσεων. H κατοχή του Πειραιά διατηρήθηκε έως το 1857. Χρηματιστικά κέντρα (σ. 14): Πόλεις στις οποίες λειτουργούσε οργανωμένη χρημα­ ταγορά, δηλαδή τράπεζες ή και χρηματιστήρια αξιών, από όπου οι επιχειρήσεις αντλούσαν τα κεφάλαια που χρειάζονταν για να υπoστηρίξουν ή να διευρύνουν τις δραστηριότητές τους. Σταφιδική κρίση (σ. 15): Mε τον όρο αυτό αναφερόμαστε στην αδυναμία διάθεσης της σταφίδας στις διεθνείς αγορές στα τέλη του 19ου αιώνα. Aποτέλεσμα ήταν η οικο­ νομική καταστροφή μεγάλου αριθμού αγροτών. Πολλοί από αυτούς μετανάστευσαν στις HΠA.