Τα ταμπού της ιστορίας

Πώς γεννήθηκε η ιδέα στο μυαλό ενός ιστορικού | 19 Πώς γεννήθηκε η ιδέα στo μυαλό ενός ιστορικού Για να πω την αλήθεια, η ιδέα της µελέτης των ταµπού δεν προέκυ- ψε ύστερα από συστηµατική ενασχόληση µε το ζήτηµα. Δεν επιδίω- ξα, για παράδειγµα, να αντιπαραθέσω ταµπού και απαγορεύσεις ή ταµπού και αποσιωπήσεις. Η ιδέα µού ήρθε ξαφνικά και τελείως συµπτωµατικά…* Είχα µόλις εκδώσει το βιβλίο Πώς αφηγούνται την ιστορία στα παιδιά σε ολόκληρο τον κόσµο **, όταν προσκλήθηκα στην εκποµπή Oι φάκελοι της οθόνης ( Les dossiers de l’écran ) , όπου µου ζήτησαν να συµµετάσχω σε µια συζήτηση µε θέµα τη Jeanne d’Arc, µε αφορµή την προβολή της οµώνυµης ταινίας του Victor Fleming µε την Ingrid Bergman. O λόγος της πρόσκλησής µου οφειλόταν στις αναφορές που έκανα στη Jeanne d’Arc αναλύοντας τα σχολι- κά εγχειρίδια της Σοβιετικής Ένωσης του 1980, όπου η Jeanne d’Arc αντιµετωπιζόταν ως µεγάλη πατριώτισσα ηρωίδα, όπως ακριβώς και ο Αλεξάντρ Νιέφσκι. Απέρριψα την πρόταση, µια και δεν είµαι ειδικός. O εκδότης µου, όµως, ο Jean-Luc Pidoux Payot, µε επέ- πληξε: «Marc Ferro, τι πράγµατα είναι αυτά! Όταν έχει κανείς την ευκαιρία να προσκληθεί στην τηλεόραση και να µιλήσει για το βιβλίο του, πηγαίνει!». Έτσι, λοιπόν, κι εγώ υπάκουσα. Όµως δεν µπορούσα απλώς να επαναλάβω ότι η Jeanne d’Arc θεωρούνταν ηρωίδα στη Σοβιετική * Βλ. σηµείωση σ. 30. ** Kυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.