Τα πρώτα διακόσια χρόνια είναι δύσκολα

14 | TAKHΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Τα πρώτα διακόσια χρόνια είναι δύσκολα Πρωταγόρας βαφτίζει τον άνθρωπο παιδί του πε- πρωμένου, της αόρατης γεωμετρίας του χρόνου. Οι θεοί ανέλαβαν να τον εξοπλίσουν για να μην αφα- νισθεί. Το επιβάλλει η δικαιοσύνη: Ό,τι γεννάει το πεπρωμένο πρέπει να ζήσει. Εκδοχή που τη μετα- φέρει ο Πλάτων με την υπέροχη πρόζα του. Τίποτε δεν γεννιέται από το τίποτε. Και τίποτε δεν γυρνάει στο τίποτε. Οι δυνάμεις του γενεσιουργού χάους ηττήθηκαν, όμως εξακολουθούν να βυσσο- δομούν στα θεμέλια της ζωής, όπως ο φυλακισμένος Εγκέλαδος στην Αίτνα. Ο άνθρωπος έφτιαξε νόμους για να δώσει μορφή στο χάος της δικής του ύπαρξης, αποδέχθηκε τη δύναμη της αιδούς, όμως το πεπρω- μένο που τον γέννησε, για να τον κρατήσει σε εγρή- γορση, του υπενθυμίζει κάθε τόσο πως οι δυνάμεις του χάους στο υπόστρωμα της ύπαρξής του είναι ακόμη ζωντανές. Χάρη σ’ αυτές γεννήθηκε, και όσο καταναλώνει το μερίδιο της ζωής που του αντιστοι- χεί είναι καταδικασμένος να τις αντιμετωπίζει. «Τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι» παρο- τρύνει ο Καβάφης το αινιγματικό δεύτερο πρόσωπο της «Ιθάκης» του. Η ποίηση δεν κάνει άλλη δουλειά. Μας το θυμίζουν οι τραγικοί. Μας το θυμίζει οΌμηρος. «Μήνιν άειδε, θεά, Πηληιάδεω Αχιλήος». Στο σχολείο οι δάσκαλοί μας μας υποχρέωναν να απο-