Τα παιδιά δεν θέλουν ψυχολόγο γονείς θέλουν!

Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Σ Τ Η Ν Ε Α Ε Μ Π Λ Ο Υ Τ Ι Σ Μ Ε Ν Η Ε Κ Δ Ο Σ Η [ 17 ] Ένα παράδειγμα ανατροφής, στάσης και τρόπου συνομι­ λίας, που συγκροτεί το παιδί ως υποκείμενο του λόγου του από τις απαρχές της σχέσης του με τη γλώσσα, είναι το ακό­ λουθο: Θέλουμε να μάθει να κάνει κάτι ή να εφαρμόσει κάτι που γνωρίζει ή να τηρήσει μια οδηγία που του δίνουμε. Μια παρα­ δοσιακή μέθοδος, ίσως η πιο διαδεδομένη, είναι λόγια, εκ­ φράσεις και χειρονομίες του είδους «Να κάνεις αυτό! Πρέπει να κάνεις αυτό! Αν το κάνεις αυτό, θα ανταμειφθείς. Αν δεν το κάνεις αυτό, θα τιμωρηθείς». Αυτό που πρέπει να κάνει το παι­ δί θα μπορούσε να είναι το να παίζει φρόνιμα και να μην ενο­ χλεί όσο μιλάει ο μεγάλος στο τηλέφωνο, να μην παίρνει τα πράγματα των άλλων χωρίς την έγκρισή τους, να προσέχει μη χτυπήσει όταν παίζει, να μην ανεβαίνει σε καρέκλες μόνο του... μέχρι το αμίμητα κορυφαίο, στην παραλία «Κωστάκη, πρόσεχε γιατί θα πνιγείς και θα σε σκοτώσω!!!»... Κοινός παρονομαστής αυτών των διατυπώσεων και στά­ σεων είναι ότι το παιδί θεωρείται αντικείμενο του λόγου του μεγάλου. Αντικείμενο προς προγραμματισμό και ρύθμιση, στο οποίο έτσι απευθυνόμαστε και έτσι πρέπει να λειτουργή­ σει: Εσύ θα κάνεις αυτό επειδή έτσι σου λέω εγώ . Πώς θα μπορούσε, σ’ αυτή τη στοιχειώδη, απλή και καθολι­ κή κατάσταση, να αναδειχθεί το παιδί ως υποκείμενο του λό­ γου του; Θα μπορούσαν να υπάρχουν πολλοί τρόποι. Ωστόσο, ο πιο απλός θα ήταν ο εξής: Δεν του λέμε μόνο «Να κάνεις αυ­ τό...». Αλλά συνεχίζουμε τον διάλογο καλώντας το παιδί να εν­ στερνιστεί το τι θα κάνει ως υποκείμενο του λόγου του, λέγο