Τα παιδιά δεν θέλουν ψυχολόγο γονείς θέλουν!

Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Σ Τ Η Ν Ε Α Ε Μ Π Λ Ο Υ Τ Ι Σ Μ Ε Ν Η Ε Κ Δ Ο Σ Η [ 21 ] παιδιού ότι στη θέση του ισχυροτέρου που κάνει ό,τι θέλει βρίσκεται ή θα βρεθεί το ίδιο... Μοιραία αυταπάτη. Γι’αυτό, πιο αποτελεσματική θα ήταν η ακόλουθη μέθοδος: Αντί να επαναλαμβάνουν οι μεγάλοι αυτή την αρχή, να διδά­ ξουν στο παιδί να λέει το ίδιο νόημα, αλλά ως εξής: «Δεν θα κάνω ποτέ στον άλλον ό,τι δεν θέλω να κάνουν σε μένα». Όπως βλέπουμε, σ’ αυτή τη διατύπωση το παιδί δεν βρί­ σκεται πλέον στη θέση του αντικειμένου του λόγου του μεγά­ λου, που του υποδεικνύει τι να κάνει. Αλλά μιλά εκφέροντας τον ίδιο κανόνα ζωής ως υποκείμενο του δικού του λόγου: «[ΕΓΩ ΥΠΟΣΧΟΜΑΙ ΚΑΙ ΔΕΣΜΕΥΟΜΑΙ ότι] δεν θα κάνω ποτέ στον άλλον ό,τι δεν θέλω να κάνουν σε μένα». Αυτή η αλλαγή της θέσης λόγου αλλάζει τα πάντα. Επειδή το παιδί που μιλά υπόσχεται και δεσμεύεται από τον λόγο του , δηλαδή, δίνει τον λόγο του ότι θα τηρήσει και θα τιμήσει αυτή την αρχή. Έτσι, το παιδί καθίσταται και αναγνωρίζει τον εαυτό του ως υποκείμενο του λόγου του. Αισθανόμενο όχι μόνο το βάρος της τιμητικής ευθύνης που αναλαμβάνει, αλλά και την ικανοποίηση από την αξιοπρέπεια που του χαρίζει το ότι βρί­ σκεται σε μια τέτοια τιμητική θέση: Ότι, δηλαδή, μιλά και ο λό­ γος του βαραίνει, έχει αξία και αναγνωρίζεται από τον άλλον ως λόγος αξιόπιστου ανθρώπου. Είναι σαφές ότι εδώ αναδύε­ ται η πεμπτουσία της ιδιαίτερης αρετής των Ελλήνων που ονο­ μάζεται «φιλότιμο». Σχετικά με αυτή την παιδαγωγική, δύο μαρτυρίες: Σε μια ομιλία μου για το bullying στη Ναύπακτο, μία ακροάτρια μας πληροφόρησε ότι στην πόλη του Καναδά όπου ζούσε κάθε