ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ 27 Το σκάψιμο κάνει πιο εύκολη τη σπορά, φέρνει στην επιφάνεια φρέσκα θρεπτικά συστατικά και θάβει τα ζιζάνια. Οι πρώτοι γεωργοί έσκαβαν με στειλιάρια και φτυάρια: όπως περίπου θα κάνατε κι εσείς σήμερα για να φυτέψετε ζαρζαβατικά στον κήπο σας. Το άροτρο όμως επέτρεψε την αξιοποίηση της ενέργειας των ζώων για το σκάψιμο του εδάφους. Τα πρώτα αιγυπτιακά άροτρα ήταν απλά: επρόκειτο για ένα ξύλο που το τραβούσαν μέσα στο χώμα. Κατά τη διάρκεια των δυναστειών των Τσιν και των Χαν (221 π.Χ. με 220 μ.Χ.), οι Κινέζοι αγρότες επινόησαν ένα άροτρο που γύριζε το χώμα και δημιουργούσε αυλάκια.12 Οι σταθεροί οικισμοί που βασίζονταν στη γεωργία ήταν τέσσερις με πέντε φορές πιο παραγωγικοί από τις κοινότητες που βασίζονταν στην τροφοσυλλογή.13 Το άροτρο έφερε το τέλος μιας κοινωνίας στην οποία κάθε επάγγελμα είχε στην ουσία ως αντικείμενο την εύρεση τροφής. Και πράγματι, ένας ιστορικός έχει υποστηρίξει ότι το σύνολο του σύγχρονου κόσμου είναι το αποτέλεσμα της εφεύρεσης του αρότρου.14 Τα άροτρα μετέβαλαν επίσης και τη δυναμική της εξουσίας. Η γεωργία με το στειλιάρι επιτρέπει τη σχετικά ίση συμμετοχή αντρών και γυναικών, αλλά τα άροτρα απαιτούν σημαντική σωματική δύναμη, είτε για να μπορεί κανείς να τα τραβήξει ο ίδιος είτε για να ελέγξει το ζώο που τα τραβάει. Οπότε το άροτρο μετέτρεψε τη γεωργία σε δραστηριότητα όπου κυριαρχούσαν οι άντρες. Η παρακαταθήκη της τεχνολογίας αυτής έχει περάσει από γενιά σε γενιά.15 Σε χώρες όπου δεν διαδόθηκε ιδιαίτερα η χρήση του αρότρου (όπως στη Ρουάντα και τη Μαδαγασκάρη), οι νόρμες σε ό,τι αφορά τα φύλα είναι πιο ισότιμες απ’ ό,τι σε
RkJQdWJsaXNoZXIy MTY1MTE=