Στο σπίτι: Μια περιδιάβαση στην Ιστορία από δωμάτιο σε δωμάτιο

ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ: ΜΙΑ ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΔΩΜΑΤΙΟ ΣΕ ΔΩΜΑΤΙΟ 39 δύο δημόσιες τουαλέτες. Αυτές του Κρίσταλ Πάλας διέθεταν επιπλέον και καζανάκι, κάτι που μάγεψε τους επισκέπτες τόσο πολύ, ώστε δημιούργησε ένα πραγματικό κύμα εγκατάστασης τέτοιων τουαλετών στις ιδιωτικές κατοικίες – εξέλιξη που, όπως θα δούμε, σύντομα θα είχε καταστροφι­ κές συνέπειες για το Λονδίνο. ΗΜεγάλη Έκθεση αποτέλεσε και κοινωνική επανάσταση, πέρα από αυτή που έφερε στην υγιεινή, καθώς ήταν η πρώτη φορά που άνθρωποι απ’ όλα τα κοινωνικά στρώματα συνωστίζονταν μαζί και τους επιτρε­ πόταν να αναμειχθούν χωρίς κανέναν περιορισμό. Πολλοί φοβούνταν ότι ο απλός λαός –«Οι Πολλοί και Άπλυτοι», όπως τους είχε βαφτίσει ο Ουίλιαμ Μέικπις Θάκερεϊ το προηγούμενο έτος στο μυθιστόρημά του The History of Pendennis [ Η ιστορία του Πεντένις ]– θα αποδεικνυόταν ανάξιος αυτής της εμπιστοσύνης και θα κατέστρεφε την εμπειρία των ανώτερών του. Μπορεί ακόμα και να τη σαμπόταρε. Όλα αυτά συνέ­ βαιναν, εξάλλου, μόλις τρία χρόνια μετά τις λαϊκές εξεγέρσεις του 1848, που είχαν προκαλέσει οδυνηρούς σπασμούς στην Ευρώπη και είχαν επιφέρει την κατάρρευση των κυβερνήσεων στο Παρίσι, το Βερολίνο, την Κρακοβία, τη Βουδαπέστη, τη Βιέννη, τη Νάπολη, το Βουκουρέστι και το Ζάγκρεμπ. Ο μεγαλύτερος φόβος ήταν πως η έκθεση θα προσείλκυε τους χαρ­ τιστές και τους συνοδοιπόρους τους. Ο χαρτισμός ήταν ένα λαϊκό κί­ νημα που είχε ονομαστεί έτσι εξαιτίας του Χάρτη του Λαού του 1837, ο οποίος επιδίωκε μια σειρά πολιτικών μεταρρυθμίσεων –αρκετά ήπιων με τα σημερινά δεδομένα–, από την κατάργηση των «σάπιων δήμων» και των «δήμων τσέπης» μέχρι τη διεύρυνση του δικαιώματος ψήφου για όλους τους άρρενες πολίτες. * Μέσα σε μία περίπου δεκαετία, οι * Σάπιοι αποκαλούνταν οι δήμοι στους οποίους κάποιος μπορούσε να εκλεγεί από μικρό αριθμό ανθρώπων, όπως το Μπιουτ της Σκοτίας, όπου μόνο ένας από τους 14.000 κατοίκους είχε το δικαίωμα ψήφου και προφανώς είχε ψηφίσει τον εαυτό του. Οι δήμοι τσέπης ήταν περιφέρειες χωρίς καθόλου κατοίκους που εξακολουθούσαν να αποδίδουν μια θέση στο κοινοβούλιο, η οποία μπορούσε να πωληθεί ή να μεταβιβαστεί (σε έναν άεργο γιο, για πα- ράδειγμα) από το άτομο που την ήλεγχε. Ο πιο γνωστός τέτοιος δήμος ήταν το Ντάνουιτς, μια παραθαλάσσια πόλη στο Σάφολκ που κάποτε ήταν μεγάλο λιμάνι –το τρίτο μεγαλύτερο της Αγγλίας–, αλλά είχε καταποντιστεί εξαιτίας