Στον δρόμο προς την ουτοπία - Η οικονομική ιστορία του 20ού αιώνα

ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΥΤΟΠΙΑ 36 και όταν τα παιδιά θα υποσιτίζονταν τόσο ώστε το ανοσοποιητικό τους να καταστεί ευάλωτο και ανεπαρκές. Η θετική εναλλακτική που διέβλε- πε ο Μάλθους ήταν ο «προληπτικός έλεγχος»: μια κοινωνία στην οποία η πατριαρχική εξουσία θα κρατούσε τις γυναίκες παρθένες ως περίπου τα είκοσι οκτώ και στην οποία, ακόμα και μετά τα είκοσι οκτώ, οι κυ- βερνητικοί περιορισμοί θα εμπόδιζαν τις γυναίκες να κάνουν έρωτα εκτός των ιερών δεσμών του γάμου, ενώ ο υποδαυλιζόμενος από την Εκκλησία φόβος της καταδίκης στο αιώνιο πυρ θα τις αποθάρρυνε να παραβούν τους περιορισμούς αυτούς. Τότε, και μόνο τότε, θα σταθε- ροποιούνταν ο πληθυσμός σε ένα επίπεδο ικανό να διατηρεί τους αν- θρώπους (σχετικά) χορτάτους και ευτυχείς. Από τη δική του οπτική γωνία, αυτό που έγραψε ο Μάλθους ήταν αληθές, τουλάχιστον για την εποχή του, αλλά και για παλιότερα. Ο κόσμος του 6000 π.Χ. ήταν ένας κόσμος με έως και επτά εκατομμύρια ανθρώπους και τεχνολογικό δείκτη της τάξης του 0,051. Το βιοτικό επίπεδο τοποθετούνταν περίπου στο επίπεδο που τα Ηνωμένα Έθνη και οι ακαδημαϊκοί οικονομολόγοι της ανάπτυξης θα υπολόγιζαν στα 2,5 δολάρια τη μέρα κατά μέσο όρο, ή περίπου 900 δολάρια τον χρόνο. Φτάνοντας στο 1 μ.Χ., θα βλέπαμε έναν κόσμο με πολλές συσσωρευμέ- νες επινοήσεις, καινοτομίες και τεχνολογίες σε σχέση με το 6000 π.Χ. Η τεχνολογία είχε προοδεύσει, ο δείκτης της βρισκόταν στο 0,25, αλλά το βιοτικό επίπεδο είχε παραμείνει πάνω κάτω στα 900 δολάρια τον χρόνο. Γιατί; Διότι η ανθρώπινη σεξουαλικότητα ήταν πράγματι μια ακατάβλητη δύναμη, όπως γνώριζε ο Μάλθους, και ο παγκόσμιος αν- θρώπινος πληθυσμός είχε αυξηθεί από τα επτά εκατομμύρια του 6000 π.Χ. στα σχεδόν 170 εκατομμύρια το 1 μ.Χ. Ο οικονομολόγος Γκρεγκ Κλαρκ έχει υπολογίσει τον πραγματικό μισθό των Άγγλων εργατών στις οικοδομές με την πάροδο του χρόνου, και τα δεδομένα του μας λένε ότι, με έναν δείκτη που θέτει τους μισθούς αυτούς στο 100 για το έτος 1800, οι πραγματικοί μισθοί των οικοδόμων αξιολογούνταν στο 100 το 1650, το 1340, το 1260 και το 1230. Το υψηλότερο επίπεδο στο οποίο έφτα- σαν ήταν το 150 το 1450 μ.Χ., αφότου η μαύρη πανώλη του 1346-1348 είχε εξολοθρεύσει σχεδόν το ένα τρίτο του ευρωπαϊκού πληθυσμού, και ύστερα τα μεταγενέστερα κύματα πανώλης, γενιά με τη γενιά, και σε συνδυασμό με τις επαναστάσεις των αγροτών, είχαν περιορίσει κατά