Στον δρόμο προς την ουτοπία - Η οικονομική ιστορία του 20ού αιώνα

Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΊΗΣΗ 63 Αυτό ήταν σημαντικό για τρεις λόγους: Πρώτον, η διαδικασία αυτή δεν προσέφερε μόνο περισσότερες πλη- ροφορίες για να βασίσεις πάνω τους τις αποφάσεις σου· διευκόλυνε επίσης την καλλιέργεια κλίματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας. Το 1871, ο τριαντατετράχρονος Αμερικανός επενδυτής Τζ. Πιέρποντ Μόργκαν συνήψε μια επενδυτική συμφωνία με τον σαρανταπεντάχρονο Αμερι- κανό επενδυτή Άντονι Ντρέξελ, που θα καθοδηγούσε τη ροή χρηματο- δότησης από την πλούσια σε κεφάλαια Βρετανία στις πλούσιες σε πρώ- τες ύλες και γη ΗΠΑ. Οι σημερινές J.P. Morgan Chase και Morgan Stanley είναι απόγονοι αυτής της συμφωνίας. 30 Δεύτερον, η διαδικασία αυτή βοήθησε και στη μεταφορά τεχνολογίας – επέτρεψε στη μια άκρη του κόσμου να εφαρμόσει τεχνολογίες και μεθόδους επινοημένες ή ήδη εφαρμοσμένες στην άλλη άκρη του κόσμου. Τρίτον, η ίδια διαδι- κασία γέννησε και τον ιμπεριαλισμό. Όταν μπορείς να επικοινωνείς και να μεταφέρεις ανθρώπους και αγαθά φτηνά και αξιόπιστα, μπορείς επίσης να διοικείς και να μετακινείς και να τροφοδοτείς ολόκληρες στρατιές. Κι έτσι οι κατακτήσεις, ή τουλάχιστον οι εισβολές και οι λεη- λασίες, μετατράπηκαν σε πράγματα που κάθε μεγάλη ευρωπαϊκή δύ- ναμη μπορούσε να φέρει εις πέρας σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Και σε αυτό ακριβώς επιδόθηκαν. Πριν από το 1870, ο ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός αφορούσε κυρίως –με αξιοσημείωτη εξαίρεση τη βρετανική κυριαρχία στην Ινδία– τα λιμάνια και την ενδοχώρα τους. Μέχρι το 1914, μόνο το Μαρόκο, η Αιθιοπία, το Ιράν, το Αφγανιστάν, το Νεπάλ, η Ταϊλάνδη, το Θιβέτ, η Κίνα και η Ιαπωνία είχαν γλιτώσει απ’ τα νύχια της ευρωπαϊκής (ή, στην περίπτωση της Ταϊβάν και της Κορέας, της ιαπωνικής) κατάκτησης ή κυριαρχίας.