Στον δρόμο προς την ουτοπία - Η οικονομική ιστορία του 20ού αιώνα

ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΥΤΟΠΙΑ 62 το εθνικό συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στο Ουίγκουαμ ανακήρυξε τον Αβραάμ Λίνκολν επίσημο υποψήφιό του για πρόεδρο. Ξεκίνησε έτσι μια αλυσίδα εξελίξεων που θα έστελνε στον τάφο 25.000 λευκούς ενήλικους Τεξανούς και θα σακάτευε άλλους τόσους, και που επίσης θα απελευθέρωνε και τους 200.000 μαύρους σκλάβους του Τέξας μέσα σε πέντε χρόνια. Το Μέιν μπορεί να μην είχε πολλά να μάθει από το Τέξας, αλλά τα τηλεγραφήματα που το πληροφορούσαν για τη σχετική τιμή του μπακαλιάρου στη Βοστόνη, το Πρόβιντενς, τη Νέα Υόρκη και τη Φιλαδέλφεια ήταν πολύ σημαντικά για τους ψαράδες του Μέιν καθώς επέστρεφαν στα λιμάνια τους. Η γνώση της τιμής του μπακαλιάρου είναι πολύτιμη, η απελευθέ- ρωση εκατοντάδων χιλιάδων Αμερικανών ανεκτίμητη, αλλά και τα δύο αυτά πράγματα αποτελούν απλώς ίχνη του σεισμού που έφερε ο τηλέ- γραφος. Μια από τις υπερδυνάμεις του ανθρώπινου είδους, από τότε που ανέπτυξε τη γλώσσα, έγκειται στο γεγονός πως η ανάγκη μας να μιλήσουμε και να κουτσομπολέψουμε μας μετατρέπει σε πραγματική ανθολογία πληροφοριών. Αν κάποιος μέσα σε μια παρέα μάθει κάτι, κι αυτό το κάτι είναι χρήσιμο, σύντομα θα το μάθουν τόσο τα υπόλοιπα μέλη της όσο και πολλοί άλλοι εκτός αυτής. Ο τηλέγραφος μεγέθυνε την παρέα αυτή από ένα χωριό ή μια κωμόπολη ή μια συντεχνία σε σχεδόν ολόκληρο τον κόσμο, έστω μόνο δυνητικά. Ήταν δύσκολο να γεμίσει τηλέγραφους ο πλανήτης. Και ακόμα πιο δύσκολο ήταν να τοποθετηθούν τα υποβρύχια καλώδιά του. Το 1870, το SS Great Eastern –το μεγαλύτερο πλοίο στον κόσμο (κανένα μεγαλύ- τερο δεν θα κατασκευαζόταν ως το 1901), που ναυπήγησε ο Άγγλος μηχανικός Ίσαμπαρντ Κίνγκντομ Μπρουνέλ– τοποθέτησε το υποβρύχιο καλώδιο του τηλέγραφου από την Υεμένη ως τη Μουμπάι, ολοκληρώ- νοντας την υποβρύχια γραμμή που τις ένωνε με το Λονδίνο. Πλέον, οι μελλοντικοί δούκες Ουέλινγκτον και πλείστα όσα εκατομμύρια αποδέ- λοιποι δεν θα χρειάζονταν μήνες για να μεταφέρουν ειδήσεις και δια- ταγές από και προς το Λονδίνο και τη Βομβάη, αλλά λίγα μόνο λεπτά. Απ’ το 1870 κι έπειτα, μπορούσες το πρωί να μάθεις πώς είχαν εξελι- χτεί οι επενδύσεις σου στην άλλη άκρη της γης την προηγούμενη μέρα, και ως το μεσημέρι να τηλεγραφήσεις οδηγίες και ερωτήσεις στον τρα- πεζίτη σου.