Σμύρνη - Περίκαλλη και χιλιοτραγουδισμένη

4 0 | ΣΜΥΡΝΗ: ΠΕΡΙΚΑΛΛΗ ΚΑΙ ΧΙΛΙΟΤΡΑΓΟΥΔΙΣΜΕΝΗ Ἡ Σμύρνη διατήρησε πολύτιμα λείψανα τῆς ἀρχαίας της εὐημε- ρίας ὣς ὅτου ἡ Αὐτοκρατορία ἄρχισε νὰ παλεύει ἐναντίον τῶν βαρ- βάρων. Τὴν κυρίεψαν οἱ Τοῦρκοι, τὴν πῆραν ξανὰ οἱ Ἕλληνες. Καὶ τὶς δυὸ φορὲς λεηλατήθηκε καὶ ἐρημώθηκε. Στὶς ἀρχὲς τοῦ 13ου αἰώ- να, ἀπὸ τὴ Σμύρνη δὲν ὑπῆρχαν πιὰ παρὰ μόνο τὰ ἐρείπια τῆς Ἀκρό- πολής της, ποὺ τὸ ἐπισκεύασε ὁ Αὐτοκράτωρ Ἰωάννης Κομνηνός. Αὐτὸ τὸ φρούριο δὲν μπόρεσε ν’ ἀντέξει στὶς ἐπιθέσεις τῶν Τούρκων, ποὺ πολλὲς φορὲς τὸ κυρίεψαν, ἂν καὶ τοὺς ἐνοχλοῦσαν οἱ ἱππότες τῆς Ρόδου. Βρίσκοντας οἱ ἱππότες μιὰ εὐνοϊκὴ εὐκαιρία, ὕψωσαν ἐκεῖ ἕνα φρούριο καὶ κρατήθηκαν ὣς ὅτου ὁ Ταμερλάνος τὸ κυρίεψε μέσα σὲ δεκατέσσερες μόνο μέρες, ἐνῶ ὁ Βαγιαζὴτ τὸ πολιορκοῦσε ἑπτὰ ὁλόκληρα χρόνια. Ἡ Σμύρνη ἄρχισε νὰ ξαναζεῖ μέσα ἀπὸ τὰ ἐρείπιά της, ἀπὸ τότε ποὺ οἱ Τοῦρκοι ἔγιναν κύριοι ὁλόκληρης τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρα- τορίας, καὶ σὲ λίγο, ἐξ αἰτίας τῆς τοποθεσίας της, ξανακέρδισε τὴν εὐημερία της, ποὺ τὴν εἶχε χάσει μὲ τοὺς πολέμους. Ἔγινε τὸ ἐπίνειο τοῦ ἐμπορίου ὅλων αὐτῶν τῶν περιοχῶν. Οἱ κάτοικοι, ἔχοντας ξε- θαρρέψει, παράτησαν τὶς κορυφὲς τῶν βουνῶν καὶ χτίσαν καινούρια σπίτια στὴν παραλία, χρησιμοποιώντας γιὰ τὸ χτίσιμό τους τὰ μάρ- μαρα τῶν ἀρχαίων μνημείων ἀπὸ τὰ ὁποῖα σώζουνται σήμερα λίγα μόνο συντρίμματα. Καὶ κανένα λείψανο δὲν μένει στὴ θέση ποὺ ὑψω- νόταν τὸ Στάδιο καὶ τὸ Θέατρο. Τοῦ κάκου κανεὶς θὰ ζητοῦσε νὰ βρεῖ σὲ ποιό μνημεῖο ἀνῆκαν τὰ λείψανα κάποιων θεμελίων καὶ τὰ κομ- μάτια κάποιων τοίχων, ποὺ φαίνουνται ἀνάμεσα στὸ φρούριο καὶ στὴν καινούργια πόλη. […] Ἀνάμεσα στὰ ἐρείπια τῶν Ἀθηνῶν καὶ τὰ λείψανα τῆς Ἱερουσαλήμ, τὸ ἄλλο αὐτὸ Παρίσι, στὸ ὁποῖο εἶχα φτάσει μ’ ἕνα ἑλληνικὸ πλοῖο κι ἀπ’ ὅπου ἑτοιμαζόμουν νὰ φύγω μ’ ἕνα τούρκικο καραβάνι, ἔκοβε εἰ- δυλλιακὰ τὶς σκηνὲς τοῦ ταξιδιοῦ μου: Ἦταν εἶδος πλουτισμένης ὄα- σης, μιὰ Παλμύρα ἀνάμεσα στὶς ἐρημιὲς τῆς βαρβαρότητας. Πρέπει ὅμως νὰ ὁμολογήσω ὅτι, ἔχοντας μιὰ φυσικὴ ροπὴ πρὸς τὸν πρωτο-