Σμύρνη - Περίκαλλη και χιλιοτραγουδισμένη

| 3 5 ΟΙ ΠΕΡ ΙΗΓΗΤΕΣ Γ ΙΑ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ Paul Lindau ΟΠΡΩΣΣΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ , ὁ Paul Lindau (1839-1919), ἐπισκέπτεται τήν πρώτη χρονιά τοῦ αἰώνα μας τή νύφη τῆς Ἰωνίας καί τῆς ἀφιερώνει σχεδόν 60 σελίδες καί ὁλοσέλιδες ὡραιότατες φωτογραφίες στό βι- βλίο του: Στίς δυτικές ἀκτές τῆςΜικρᾶς Ἀσίας , Βερολίνο, 1900. [...] Τά ὅσα γράφει γιά τή Σμύρνη καί τό νομό της ἀποτελοῦν μιά πραγματική ἐγκυκλοπαίδεια τῆς ζωῆς καί τῆς κίνησης στήν ἰωνική μητρόπολη τοῦ Ἑλληνισμοῦ μέ τήν ἀνατολή τοῦ αἰώνα μας. Γι’ αὐτό κι ἀξίζει νά τά γνωρίσουμε. Γράφει λοιπόν ὁ Λίνταου: Ἡ Σμύρνη παίρνει τόν μεσημεριανό της ὑπνάκο. Καί εἶναι αὐτός κατά τούς μῆνες τοῦ καλοκαιριοῦ πού ἀρχίζει νωρίς καί κρατάει πολύ, ἀπό τίς πιό τακτικές συνήθειες τῆς Σμύρνης. Ἀνάμεσα στίς δέκα καί ἕνδεκα ἡ ὥρα ἀρχίζουν οἱ δρόμοι ν’ ἀδειάζουν, κατά τό μεσημέρι τά πάντα εἶναι σάν νά ἔχουν νεκρωθεῖ, καί μόλις μεταξύ τέσσερις καί πέντε, ὅταν ὁ «μπάτης» (imbato, «ἐμβάτης»), ὁ δροσερός εὐεργετικός ἀέρας κυματίζει στά νερά τοῦ κόλπου καί φέρνει στήν καιόμενη πόλη δροσιά, τότε διώχνει ἡ Σμύρνη τόν ὕπνο ἀπό τάμάτια κι ἀνασηκώνεται σιγά ἀπό τό χουζουρλίδικό της στρῶμα. Καί τότε ξυπνάει ἡ ζωή στό δρόμο πού ὅσο ὁ ἥλιος βυθίζεται βαθύτερα τόσο ἡ κίνηση γίνεται ζω- ηρότερη καί λίγο πρίν καί μετά τό ἡλιοβασίλεμα, πού στήνει σά μάγισ- σα στά τρεμουλιαστά νερά τοῦ κόλπου παιγνίδια πολύχρωμα καί θαυ- μαστά τονίζοντας ἔτσι τῆς κοσμόπολης τό μπρίο καί τά μεγαλεῖα. […] Ἀλλάἡ ζωή τοῦ δρόμου στήΣμύρνη δέν ἔχει στήν Τουρκίαπαρόμοιό της, οὔτε καί σ’ αὐτήν τήν Κωνσταντινούπολη, γιατί οἱ ἀντιθέσεις μεταξύ Ἀνατολῆς καί Δύσης, ἀκόμη καί στή νέα γέφυρα πού ἑνώνει