Σκοτεινός κήπος

24 T A N A F R E N C H ταν, εκτός από κύρος, και χρηματοδότηση προκειμένου να μείνει ανοιχτή. Μόλις λίγες μέρες αφότου πέταξε την ιδέα ο Τίρναν –απροσχεδίαστα, στη μηνιαία συνάντηση, τσιμπολογο­ γώντας ζαχαρωμένα ψίχουλα ντόνατ από τη χαρτοπετσέτα του–, ο Ρίτσαρντ του είπε να ξεκινήσει. Όλα κύλησαν ιδανικά. Ο Τίρναν χτένισε τα πιο παρακμιακά σχολεία και τις πιο άθλιες εργατικές κατοικίες που μπορούσε να βρει (σε μια περίπτωση ένα τσούρμο οκτάχρονα έκαναν μπροστά στα μάτια του το μοδάτο χειροποίητο ποδήλατό του λαμπόγυαλο με μια βαριοπούλα) και κατέληξε σε μια συλλογή από ικανοποιητικά λιγδιάρηδες νέους με ελαφρώς λερωμένο ποινικό μητρώο και κάμποσα τσαλακωμένα σκίτσα που απει­ κόνιζαν σύριγγες, άθλια διαμερίσματα και περιστασιακά κά­ ποιο άλογο. Για να είμαι δίκαιος, δεν ήταν όλα τόσο προβλέ­ ψιμα. Υπήρχε ένα κορίτσι που έφτιαχνε μικρές αλλόκοτες μι­ κρογραφίες των σπιτιών των ανάδοχων οικογενειών που την είχαν φιλοξενήσει από υλικά που σούφρωνε από ερειπωμένα κτίρια: μια αρσενική κούκλα από μουσαμά γερμένη σ’ έναν καναπέ από σπασμένο τσιμέντο με το χέρι του περασμένο γύρω από τους ώμους ενός μικρού κοριτσιού επίσης από μου­ σαμά με έναν τρόπο που μου φάνηκε αόριστα ενοχλητικός. Ένα άλλο παιδί κατασκεύαζε γύψινα καλούπια αντικειμένων που έβρισκε στις σκάλες της πολυκατοικίας του με τρόπο που θύ­ μιζε τα ευρήματα στην Πομπηία: ένας σπασμένος αναπτήρας, ένα ζευγάρι παιδικά γυαλιά με στραβωμένο το ένα μπράτσο, μια περίπλοκα δεμένη πλαστική σακούλα. Είχα θεωρήσει δε­ δομένο ότι η εμπορικότητα της συγκεκριμένης έκθεσης θα βα­ σιζόταν εξ ολοκλήρου στην ηθική ανωτερότητά της, ωστόσο κάποια από τα εκθέματα ήταν πραγματικά καλά. Ο Τίρναν ήταν εξαιρετικά περήφανος για μια από τις ανα­ καλύψεις του, έναν δεκαοκτάχρονο που τον αποκαλούσαν Λα­ μόγιο και αρνιόταν να μιλήσει σε οποιονδήποτε άλλον εκτός