Πώς πεθαίνουν οι δημοκρατίες

ΠΩΣ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΕΣ 26 Σ τις 30 Οκτωβρίου 1922 ο Μπενίτο Μουσολίνι έφτασε στον σιδηροδρομικό σταθμό της Ρώμης, στις 10:55 π.μ., με το νυχτερινό τρένο από το Μιλάνο, έπειτα από πρόσκληση του βασιλιά της Ιταλίας, προκειμένου να αναλάβει να σχημα­ τίσει κυβέρνηση. 1 Συνοδευόμενος από λίγους σωματοφύλα­ κες, ο Μουσολίνι σταμάτησε πρώτα στο ξενοδοχείο Savoia και από εκεί, φορώντας μαύρο κοστούμι, μαύρο πουκάμισο και μαύρο σκληρό καπέλο, συνέχισε τη θριαμβευτική του διαδρομή προς το Κυρηνάλιο, όπου τον περίμενε ο βασιλιάς Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ΄. Στη Ρώμη επικρατούσε σχετική ανα­ ταραχή, την οποία τροφοδοτούσαν κάθε είδους φήμες. Στους δρόμους της πόλης περπατούσαν οργανωμένες ομάδες μελα­ νοχιτώνων. Ο Μουσολίνι, πάντα επιρρεπής στις θεατρικές κινήσεις και στις μεγαλοστομίες, μπαίνοντας στο Κυρηνάλιο, περπάτησε στο μαρμάρινο δάπεδο του βασιλικού ενδιαιτή­ ματος και είπε στον Βίκτορα Εμμανουήλ: «Συγγνώμη, μεγα­ λειότατε, για την εμφάνισή μου, αλλά έρχομαι κατευθείαν από το πεδίο της μάχης». 2 Αυτή ήταν η αρχή της θρυλικής Πορείας προς τη Ρώμη, για την οποία επαίρονταν οι φασίστες και η οποία γιορτα­ ζόταν πανηγυρικά από το φασιστικό καθεστώς, ακόμα και με ειδικές εκδηλώσεις στα σχολεία της χώρας. Ο ίδιος ο Μουσολίνι έκανε ό,τι μπορούσε προκειμένου να καλλιερ­ γήσει αυτό τον μύθο. Στον τελευταίο σταθμό πριν το τρένο του φτάσει στην ιταλική πρωτεύουσα, σκέφτηκε μάλιστα να κατέβει και να μπει στην πόλη έφιππος, περιστοιχισμένος από τους σωματοφύλακές του. 3 Αν και τελικά αυτό το σχέδιο εγκαταλείφθηκε, ο Μουσολίνι θα προσπαθούσε εν συνεχεία με κάθε τρόπο να καλλιεργήσει τον μύθο ότι η άνοδός του