Πέρα δώθε

10 ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΟΥΛΙΔΟΥ υποδήματα και τα μαλλιά να κρέμονται μαζί με τις φουρκέ­ τες, μπήκε στο αντρέ του σπιτιού της η Σμαράγδα Χωρέμη. Θυγατέρα του Ξενοφώντος και της ΔέσποιναςΠλουμή–αμ­ φότεροι είχαν συγχωρεθεί–, σύζυγος του Στέφανου Χωρέμη και μάνα του μικρού Ζαννή, η Σμαράγδα έλεγε πως ήταν Χιώτισσα. Για να είμαστε ακριβείς, με αυτό τον τρόπο ήθελε να δηλώνει την καταγωγή της, γιατί στην πραγματικότητα ήταν Συριανή, αφού ενός χρονού την είχαν φέρει οι γονείς της στη Σύρο – τότε, με τη σφαγή. Τι κι αν έλεγε πως ήταν Χιώτισσα, η μνήμη της ήταν κενή από τη Χιο. Ακριβώς όπως είχε συμβεί και με τη μάνα της – Κωνσταντινουπολίτισσα εκείνη από το Πέραν, με πατρικό στηΜεγάλη Οδό, τίποτα δεν θυμόταν απ’ την Πό­ λη, αφού στη Χιο μεγάλωσε. Έτσι και στη Σμαράγδα καμιά εικόνα δεν συνόδευε την αναφορά στη Χιο, όμως η οικο­ γενειακή καταγωγή ήταν πανταχού παρούσα στο πατρικό της σπίτι, στο Πλουμίδικο. Κατ’ αρχάς, όλοι τους μιλούσαν χιώτικα. Έπειτα, οι φίλοι της οικογένειας ήταν κυρίως Χιώ­ τες. Μη δεν έψηναν χιώτικα γλυκά όλη την ώρα στην κου­ ζίνα ή μη δεν ήταν ονομαστή η χιώτικη πάστρα του σπιτιού τους; Αν πεις δε για εκείνο το χιώτικο γιασεμί που έφερε με καταβολάδες η μάνα της απ’ τη Χιο, κόντρα στους νό­ μους της φύσης έπιασε, απλώθηκε και τους τρέλαινε με την ευωδιά του. «Τι κι αν είναι στο μάτι του βοριά;» έλεγε η μάνα της σε