Πάπυρος: Η περιπέτεια του βιβλίου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα

ΠΑΠΥΡΟΣ: Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ 32 λογοτεχνικό όνειρο, έναν ομηρικό ψίθυρο. Ενώ κοιμόταν, ο Αλέξανδρος ένιωσε να τον πλησιάζει ένας ηλικιωμένος με λευκά μαλλιά. Μόλις έφτασε δίπλα του, ο μυστηριώδης άγνωστος απήγγειλε μερικούς στίχους από την Οδύσσεια που μιλούσαν για το νησί Φάρος, που περιτριγυρί- ζεται από τον ηχηρό κυματισμό της θάλασσας, απέναντι από την αιγυ- πτιακή ακτή. Το νησί υπήρχε στ’ αλήθεια, βρισκόταν κοντά στο προ- σχωσιγενές πλάτωμα όπου οι εκβολές του Νείλου ενώνονται με τα νερά της Μεσογείου. Ο Αλέξανδρος, σύμφωνα με τη λογική της εποχής εκείνης, πίστεψε ότι το όραμα που είδε ήταν οιωνός και ίδρυσε στο σημείο εκείνο την πόλη που ήταν γραφτό να ιδρύσει. Του φάνηκε όμορφο σημείο. Εκεί, η άμμος της ερήμου συναντούσε την υδάτινη έρημο, δυο τοπία μοναχικά, τεράστια, μεταβαλλόμενα, σμιλεμένα από τον άνεμο. Σχεδίασε ο ίδιος με αλεύρι το περίγραμμα, ένα σχεδόν τέλειο παραλληλόγραμμο, σημειώνοντας πού θα ήταν η κεντρική πλατεία, σε ποιους θεούς θα ήταν αφιερωμένοι οι ναοί και ποια θα ήταν η περίμετρος των τειχών που θα προστάτευαν την πόλη. Με τον καιρό, το μικρό νησί του Φάρου ενώθηκε με το δέλτα του πο- ταμού μέσω ενός μεγάλου υδατοφράκτη και έμελλε να στεγάσει ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου. Αφού ξεκίνησε η οικοδόμηση της πόλης, ο Αλέξανδρος συνέχισε το ταξίδι του, αφήνοντας εκεί έναν μικρό πληθυσμό από Έλληνες, Ιουδαίους και βοσκούς της περιοχής που ζούσαν για πολύ καιρό στα γύρω χωριά. Οι γηγενείς Αιγύπτιοι, σύμφωνα με την κοινή αποικιο- κρατική λογική ανά τους αιώνες, ενσωματώθηκαν ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Ο Αλέξανδρος δεν έμελλε να ξαναδεί την πόλη. Επέστρεψε το πτώμα του μονάχα, σχεδόν μια δεκαετία αργότερα. Αλλά το 331 π.Χ., όταν ίδρυ- σε την Αλεξάνδρεια, ήταν είκοσι τεσσάρων χρονών και ένιωθε ανίκητος. 4 Ήταν νέος και αδυσώπητος. Στην πορεία του προς την Αίγυπτο βγήκε νικητής σε δύο διαδοχικές αναμετρήσεις με τον στρατό του Πέρση