Παγκόσμια πολιτική ιστορία

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 42 ΑΙΓΥΠΤΟΣ Η Ουγκαρίτ και η Χαττούσα ήταν πόλεις που βρίσκονταν στα όρια των ισχυρών αγροτικών κέντρων της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας. Αυ­ τές οι σπουδαίες κοινωνίες είχαν γίνει αυθεντία στην τέχνη της τιθά­ σευσης ποταμών με αναρίθμητα φράγματα, δεξαμενές και αρδευτικά κανάλια. Τα ποτάμια κατέβαζαν εύφορο χώμα από τα βουνά στις πεδιά­ δες. Με την κατασκευή των αρδευτικών καναλιών στους τόπους αυτούς, οι αγρότες μπορούσαν να έχουν δύο σοδειές τον χρόνο, ενώ η υψηλή αγροτική παραγωγή επέτρεπε την πληθυσμιακή αύξηση. Οι ξαφνικές πλημμύρες εξακολουθούσαν να καταστρέφουν συχνά τον λαβύρινθο από υδατοφράκτες και χωμάτινες τάφρους και αναχώματα, αλλά τις καλές χρονιές φρόντιζαν να αποθηκεύουν τα πλεονάσματα των σιτηρών. Όποιος είχε τις σιταποθήκες είχε και πολιτική εξουσία: την εξουσία να εξοπλίσει στρατό, να φτιάξει μνημεία και να αγοράσει προϊόντα πολυ­ τελείας, καθώς τα πλεονάσματα επέτρεπαν την εξειδίκευση σε διάφορα επαγγέλματα και τα σιτηρά πωλούνταν κατά μήκος του Νείλου. Πόλεις όπως η Μέμφις, οι Θήβες και η Αμάρνα στην Αίγυπτο αριθμούσαν 50.000 κατοίκους ή και παραπάνω. Περίπου 3 με 4 εκατομμύρια άν­ θρωποι ζούσαν γύρω από τον Νείλο και το δέλτα του. 15 Παρ’ όλη την ευημερία τους, ακόμα και τα πλούσια αυτά γεωργικά κέντρα εξακολουθούσαν να είναι τόποι αφιλόξενοι. Οι άνθρωποι συ­ νήθως δεν ξεπερνούσαν τα τριάντα χρόνια. Κατά τη σύντομη ζωή τους στον κόσμο αυτό, ζούσαν όλοι μαζί σε υγρούς οικισμούς, μαζί με μύγες, ψείρες, ψύλλους, κουνούπια κι επικίνδυνα άγρια ζώα· οι αρρώστιες πολύ συχνά κατέληγαν να είναι θανατηφόρες. Ο μόχθος τους ήταν αδιάκοπος. Μια ιστορία από το Ακκάδ, κράτος στη Μεσοποταμία, είναι ενδεικτική της αγωνίας ενός πολίτη της Νιπούρ. Παρά τη σκληρή δου­ λειά, παραπονιέται, το κοφίνι του είναι άδειο, τα σωθικά του καίνε από την πείνα· και το χειρότερο είναι ότι δεν μπορεί καν να αγοράσει μια φτηνή μπίρα. Η τέχνη και η λογοτεχνία της Αιγύπτου και της Μεσοπο­ ταμίας όμως αποκαλύπτουν επίσης και μια άλλη πλευρά της καθημε­ ρινής ζωής. Μαρτυρούν τη μεγάλη καρτερικότητα των λαών που έχουν συμβιβαστεί με τη μοίρα τους, δηλαδή τη σκληρή δουλειά και την πρόω