Παγκόσμια πολιτική ιστορία

31 «Α χ, πες μου για τον άγριο τούτο κόσμο!» οδύρεται ο τυφλός βασι­ λιάς των Καουράβα, ο Ντριταράστρα, όταν μαθαίνει ότι και οι εκατό γιοι του έχουν σφαγιαστεί στον πόλεμο. Η μάχη είχε κάτι από την Αποκάλυψη: το πεδίο ήταν «γεμάτο κόκαλα και μαλλιά, πλημμυρισμένο από αίμα, σκεπασμένο σε κάθε του μεριά από χιλιάδες χιλιάδων πτώμα­ τα, κατάσπαρτο από τα ματωμένα απομεινάρια ελεφάντων, αλόγων, αρ­ μάτων και πολεμιστών και από κορμιά χωρίς κεφάλι κι από κεφάλια χωρίς κορμί... έβριθε από τσακάλια, κοράκια της ζούγκλας, κουρούνες, πελαργούς και κοράκια». 1 Ο Ντριταράστρα είχε λάβει προειδοποίηση γι’ αυτή τη σφαγή. Οι θεοί τον είχαν συμβουλέψει να διαπραγματευτεί την ανακωχή και να μοιραστεί τα εδάφη του με τους αντιπάλους του. Η βα­ σίλισσα του είχε πει να υπερασπιστεί την ευημερία του βασιλείου του με τρόπο συνετό, όχι με τη βία. Ήταν αμετάπειστος. Ο μονάρχης υποτίμησε την απειλή του πολέμου, το μίσος μεταξύ των Καουράβα και της αντίπα­ λης φυλής, των Παντάβα, αλλά και τις απεριόριστες φιλοδοξίες του φι­ λοπόλεμου γιου του. Έτσι καταλήγει το τραγικό αυτό επεισόδιο στην καρδιά της Μαχαμπχα- ράτα : οι διψασμένοι για εξουσία επικράτησαν εκείνων που επιθυμούσαν την ειρήνη και το κακό υπερνίκησε το καλό. Η σύνθεση αυτού του ανώ­ νυμου επικού ποιήματος, ενός από τα αρχαιότερα γνωστά λογοτεχνικά έργα που αναφέρεται στη διαμάχη ανάμεσα στο ιδανικό της ειρήνης και την πραγματικότητα του πολέμου, έγινε στη βόρεια Ινδία περίπου το 1000 π.Χ. Αν και οι πραγματικές συγκρούσεις της περιόδου διεξήχθησαν ανά­ μεσα σε μικροσκοπικά βασίλεια και με σχετικώς στοιχειώδη όπλα, δεν αποτελεί έκπληξη το ότι ο πόλεμος στη Μαχαμπχαράτα εμφανίζεται σαν παγκόσμιος κατακλυσμός, σαν μαζική καταστροφή. Ακόμα και οι λόγχες και τα βέλη, τα ρόπαλα και τα τσεκούρια μπορούν να εξαλείψουν ολόκλη­ ρες κοινότητες, να θερίσουν αγροκτήματα και οικισμούς – και ουσιαστικά να καταστρέψουν ολόκληρο τον κόσμο των θυμάτων.