Ο τρόπος που μαθαίνουμε

20 Υπάρχουν όμως κάποιοι μαθητές που δεν τα καταφέρνουν με αυτούς τους τρόπους και κάποιοι που δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν. Μπορεί να νιώθουν ότι αυτό που πρέπει να μάθουν είναι ασαφές ή βαρετό ή δυσκολεύονται να αντιληφθούν σε τι μπο- ρεί να τους χρησιμεύσει. Σκέφτονται άλλα πράγματα που τους απασχολούν σε μεγα- λύτερο βαθμό ή είναι πιο σημαντικά γι’ αυτούς. Μπορεί επίσης να υπάρχουν εκείνοι που δυσκολεύονται να κατανοήσουν, παρόλο που προσπαθούν να παρακολουθήσουν. Μπορεί να μην έχουν μάθει να πολλαπλασιάζουν σωστά και, επομένως, να μην μπορούν να καταλάβουν τη διαίρεση. Ή μπορεί να έχουν ουσιαστικότερο πρόβλημα με τα μα- θηματικά, το οποίο να απαιτεί ειδική αντιμετώπιση. Εντέλει, είναι συνηθισμένο στο σχολείο να μη μαθαίνουν όλοι όσα διδάσκονται και μερικοί μαθητές να ξεχνούν μέρος της διδασκόμενης ύλης πολύ γρήγορα. Παρόλο που τα περισσότερα παιδιά μαθαίνουν πολλά στο σχολείο και όλα μαθαίνουν κάτι, δεν σημαίνει ότι διδασκαλία και μάθηση πάνε απαραίτητα μαζί. Αργότερα, όταν η τάξη, για παράδειγμα, φτάσει στη διδασκαλία των ποσοστών, θα δούμε ότι δυσκολεύονται πε- ρισσότεροι μαθητές και ακόμα περισσότεροι όταν φτάσουν στους δεκαδικούς αριθμούς. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι μαθητές που είναι καλοί στο σχολείο ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους και έχουν συχνά την επιθυμία να μάθουν περισσότερα, ενώ εκεί- νοι που δυσκολεύονται καταλαβαίνουν ότι δεν είναι τόσο καλοί στη μάθηση στο σχολείο. Πολλά παιδιά αυτό που κυρίως μαθαίνουν στο σχολείο είναι ότι είναι κακοί στα μα- θηματικά. Από την άλλη πλευρά, κάποιος μπορεί επίσης να μάθει πολλά εκτός σχολείου. Τα παιδιά έχουν ήδη αποκτήσει θεμελιώδεις δεξιότητες και γνώσεις προτού πάνε στο σχολείο, δηλαδή γνωρίζουν να μιλάνε μία ή περισσότερες γλώσσες και κατέχουν ση- μαντικές κοινωνικές δεξιότητες. Και όταν είναι στη σχολική ηλικία, επίσης μαθαίνουν πολλά πέρα από τις ώρες στο σχολείο μέσα από το παιχνίδι και άλλες δραστηριότητες. Όλοι μαθαίνουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Όμως ένα μέρος αυτών που μαθαί- νουμε μπορεί να είναι λάθος ή να είναι αποτέλεσμα άμυνας ή παρεμπόδισης ή αποφυ- γής ήττας, απογοήτευσης και άλλων άβολων καταστάσεων. Αυτά τα λίγα και σύντομα παραδείγματα και σκέψεις θα έπρεπε να φτάνουν για να δείξουν ότι η μάθηση μπορεί να είναι πολλές και πολύ διαφορετικές διεργασίες. Η μάθηση μπορεί να έχει θετικό ή αρνητικό χαρακτήρα, αλλά για το άτομο πάντα έχει τον έναν ή τον άλλο σκοπό που έχει να κάνει με την αντιμετώπιση της ζωής και των προκλήσεών της. Αποτελεί, έτσι, έναν εκτεταμένο και πολύ σύνθετο τομέα που θα προσπαθήσω να συλλάβω, να αναλύσω, να περιγράψω και να συστηματοποιήσω σε αυτό το βιβλίο, διατηρώντας ταυτόχρονα την πολυπλοκότητα του τομέα παρά προσπα- θώντας να τη μειώσω, όπως ήταν, για παράδειγμα, ο στόχος θεωρητικών της μάθησης που προσπάθησαν να βρουν μια θεμελιώδη μορφή μάθησης ή διεργασία μάθησης (για παράδειγμα, Madsen, 1966, σελ. 64, 75, 95).