Ο έκτος αφανισμός: Μια αφύσικη ιστορία

Ο ΕΚΤΟΣ ΑΦΑΝΙΣΜΟΣ 16 τηριώδεις –έχει υπολογιστεί ότι το δηλητήριο που περιέχεται στο δέρ­ μα ενός και μόνο ζώου μπορεί να σκοτώσει χίλια ποντίκια μέσου με­ γέθους–, εξού και το ζωηρό χρώμα που τους κάνει να ξεχωρίζουν στο έδαφος του δάσους. Ένα ρυάκι όχι μακριά από το Ελ Βάλε έχει το προσωνύμιο Ρέμα των Χιλίων Βατράχων. Προχωρώντας κατά μήκος του, έβλεπες τόσους χρυσούς βατράχους να λιάζονται στις όχθες που, όπως μου το έθεσε ένας ερπετολόγος που είχε επισκεφτεί πολλές φορές την περιοχή, «ήταν μια τρέλα – μια απόλυτη τρέλα». Κι ύστερα οι βάτραχοι γύρω από το Ελ Βάλε άρχισαν να εξαφανίζο­ νται. Το πρόβλημα –τότε δεν το θεωρούσαν ακόμη κρίση– παρατηρή­ θηκε πρώτη φορά στα δυτικά, κοντά στα σύνορα του Παναμά με την Κόστα Ρίκα. Μια Αμερικανίδα υποψήφια διδάκτορας έτυχε να μελετά τους βατράχους στο τροπικό δάσος της περιοχής. Επέστρεψε στις Ηνω­ μένες Πολιτείες για λίγο ώστε να γράψει τη διατριβή της και, όταν επανέκαμψε, δεν μπορούσε να βρει τους βατράχους, και μάλιστα ούτε και κανένα άλλο αμφίβιο. Δεν είχε ιδέα τι συνέβαινε, αλλά από τη στιγμή που χρειαζόταν βατράχους για την έρευνά της, επέλεξε ένα άλλο σημείο να τη διεξαγάγει, προς τα ανατολικά. Στην αρχή, οι βάτραχοι στο νέο σημείο έδειχναν υγιείς· κι έπειτα συνέβη το ίδιο: τα αμφίβια εξαφανίστηκαν. Η καταστροφή εξαπλωνόταν σε όλο το τροπικό δάσος μέχρι που, το 2002 πια, οι βάτραχοι στους λόφους και τα ρυάκια γύρω από την πόλη Σάντα Φε, περίπου ογδόντα χιλιόμετρα στα δυτικά του Ελ Βάλε, ουσιαστικά εξαφανίστηκαν. Το 2004 άρχισαν να εμφανίζονται μικρά πτώματα ακόμα πιο κοντά στο Ελ Βάλε, γύρω από μια πόλη γνωστή ως Ελ Κοπέ. Πλέον, μια ομάδα βιολόγων, από τον Παναμά και τις Ηνωμένες Πολιτείες, είχε φτάσει στο συμπέρασμα ότι ο χρυσός βάτραχος ήταν σε σοβαρό κίνδυνο. Αποφάσισαν να προσπαθήσουν να διατηρήσουν ένα μικρό μέρος του πληθυσμού, παίρνοντας από το δά­ σος μερικές δεκάδες μέλη από το κάθε φύλο και τοποθετώντας τα σε εσωτερικό χώρο. Ό,τι όμως σκότωνε τους βατράχους κινούνταν πιο γρήγορα απ’ όσο φοβούνταν οι βιολόγοι. Πριν προλάβουν να φέρουν σε πέρας το σχέδιό τους, τους χτύπησε το κύμα. ***