Ο έκτος αφανισμός: Μια αφύσικη ιστορία

Ο ΕΚΤΟΣ ΑΦΑΝΙΣΜΟΣ 23 βάνει τους βατράχους και τους φρύνους, η δεύτερη τους τρίτωνες και τις σαλαμάνδρες και η τρίτη κάτι περίεργα πλάσματα χωρίς άκρα που αποκαλούνται καικίλια. Αυτό σημαίνει ότι τα αμφίβια υπάρχουν όχι απλώς περισσότερο καιρό από τα θηλαστικά, ας πούμε, ή τα πτηνά· υπήρχαν πριν καν εμφανιστούν οι δεινόσαυροι. Τα περισσότερα αμφίβια –η ελληνικής προέλευσης λέξη σημαίνει «διπλή ζωή»– είναι ακόμη στενά δεμένα με τον υδάτινο κόσμο από τον οποίο αναδύθηκαν. (Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι οι βάτραχοι προέρχονταν από το ζευγάρωμα γης και νερού κατά τις ετήσιες πλημ­ μύρες στον Νείλο.) Τα αυγά τους, που δεν έχουν κέλυφος, πρέπει να διατηρούνται υγρά για να αναπτυχθούν. Υπάρχουν πολλοί βάτραχοι που, όπως και ο χρυσός βάτραχος του Παναμά, γεννούν τα αυγά τους σε ρυάκια. Υπάρχουν επίσης και βάτραχοι που τα γεννούν σε προσω­ ρινές λιμνούλες, βάτραχοι που τα γεννούν κάτω από το έδαφος και βάτραχοι που τα γεννούν σε φωλιές που κατασκευάζουν από αφρό. Πέρα από τους βατράχους που κουβαλούν τα αυγά τους στην πλάτη ή σε μάρσιπους, υπάρχουν και βάτραχοι που τα μεταφέρουν τυλιγμένα σαν επίδεσμους γύρω από τα πόδια τους. Υπήρχαν μέχρι πρόσφατα δύο είδη βατράχων, πλέον εξαφανισμένα, γνωστά ως γαστροεκκολα­ πτόμενοι βάτραχοι, που μετέφεραν τα αυγά στο στομάχι και γεννούσαν μικρά βατραχάκια από το στόμα τους. Τα αμφίβια εμφανίστηκαν κατά την εποχή που όλη η ξηρά στον πλανήτη ήταν ενωμένη σε μια μόνο έκταση, γνωστή ως Παγγαία. Μετά τη διάσπαση της Παγγαίας, προσαρμόστηκαν στις συνθήκες κάθε ηπεί­ ρου εκτός από της Ανταρκτικής. Παγκοσμίως έχουν ανακαλυφθεί λίγο πάνω από επτά χιλιάδες είδη, κι ενώ τα περισσότερα βρίσκονται στα τροπικά δάση, υπάρχουν ενίοτε και αμφίβια, όπως ο βάτραχος των αμμόλοφων στην Αυστραλία, που μπορούν να ζήσουν στην έρημο, αλλά και αμφίβια, όπως ο βάτραχος των δασών, που μπορούν να ζήσουν πάνω από τον αρκτικό κύκλο. Αρκετά κοινά είδη βορειοαμερικανικού βατράχου, συμπεριλαμβανομένου και του ανοιξιάτικου βατράχου, μπο­ ρούν να επιβιώσουν τον χειμώνα εντελώς παγωμένα, σαν γρανίτες. Η εκτεταμένη εξελικτική τους ιστορία συνεπάγεται ότι ακόμα και ομάδες αμφιβίων που, από την οπτική των ανθρώπων, μοιάζουν σχετικά πα

RkJQdWJsaXNoZXIy MTY1MTE=