Όπου και να ταξιδέψω: Περπατώντας σε 24 πόλεις

9 ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΞΑΝΑ Βλέποντας την Ελλάδα ξανά Από το παράθυρο της πίσω θέσης στο αυτοκίνητο του πατέρα, προσπα- θώ να ξαναδώ την Ελλάδα όπως την πρωτοαντίκριζα. Ήταν εξορμήσεις για την ανακάλυψη της πατρίδας, σε μια εποχή που φαντάζει σήμερα μακρινή, μακριά από το διαμέρισμα της οδού Πατησίων, ανακάλυψη που ξεκινούσε οργανωμένη με διαδρομές, με βιβλίο εντυπώσεων και φωτο- γραφίες. Πολλές φωτογραφίες. Ο πατέρας –δεινός φωτογράφος– έβγα- ζε κυρίως πρόσωπα και όχι κτίρια ή απόψεις πόλεων, που σήμερα θα με ενδιέφεραν πολύ και θα αποτελούσαν κίνητρα για μια συγκριτική πατρι- δογνωσία. Θα ήθελα, δηλαδή, να έχω μια σειρά από μαυρόασπρες φω- τογραφίες των άγουρων εκείνων εξορμήσεων που να έδειχναν τις ελλη- νικές πόλεις, μερικές δεκαετίες πίσω, αχνές στη μνήμη, ζωηρές στο χαρτί, ρευστές και εξαϋλωμένες όσο η φαντασία θα επιχειρούσε να τις αναστή- σει. Θα ήταν, όμως, μια επιστροφή. Μέσα από τις στρώσεις του χρόνου, γάζες μισοδιάφανες, σαν τούλια που τυλίγουν το ίζημα της μνήμης, αναφύεται επιτακτική η ανάγκη μιας νέας σχέσης με τον τόπο. Μεγάλωσα με την αγάπη της Ελλάδας. Σχημάτι- σα αυτό το αίσθημα στο μυαλό μου, σαν ιδέα, μεγάλος πια, ίσως και να με ξάφνιασε. Ενδεχομένως να μην το είχα σκεφτεί με αυτούς τους όρους. Ήταν κάτι που με πήγαινε μπροστά από μικρό, με ωθούσε η αγάπη του τόπου εν γένει, όχι μόνο όσων ήξερα ή όσων θα συναντούσα αργότερα ταξιδεύοντας, αλλά και όσων μου άρεσε να φαντάζομαι σε όλη τη γη: επαρχίες της Βραζιλίας, πόλεις της Σοβιετικής Ένωσης, εκείνα τα χρόνια, κωμοπόλεις της Αυστρο-Ουγγαρίας, από τις πτήσεις του νου στον χρό- νο. Όμως συγκίνηση αυθεντική άρχισα να νιώθω με το βίωμα του τόπου από μικρές και μεγάλες οικογενειακές εξορμήσεις, σε μικρούς και μεγά- λους τόπους της Ελλάδας.