Όπου και να ταξιδέψω: Περπατώντας σε 24 πόλεις

20 Όσο περισσότερο περπατούσα τις διάφορες πόλεις με το βλέμμα του περιηγητή τόσο περισσότερη απόσταση ένιωθα από τα συμβατικά σχή- ματα περί ωραιότητας και γραφικότητας. Υπήρξαν στιγμές που σε πόλεις που δεν είναι καθόλου τουριστικές ένιωσα εκείνη την αστική ώσμωση που σε απελευθερώνει, ενώ την ίδια ώρα γεννά εντάσεις και δίνει έμπνευση. Υπήρξαν στιγμές που αισθάνθηκα μεγάλη ικανοποίηση καθώς γινόμουν μάρτυρας μιας προσωπικής μεταβολής σε σχέση με τις προκα- θορισμένες απόψεις που είχα ως εκείνη τη στιγμή. Η Λάρισα, π.χ., είναι μία πόλη στην οποία χαίρομαι πάντα να βρίσκομαι και να απολαμβάνω τον παλμό της. Σε αυτήν τη μεγάλη πόλη ήρθα σε επαφή με ανθρώπους του αστικού πολιτισμού της που μου μετάγγισαν την αγάπη τους για τον τόπο. Παρόμοια εμπειρία είχα στην Τρίπολη και στα Τρίκαλα, αλλά πι- στεύω ότι το ίδιο μπορεί να συμβεί παντού αν προσέλθεις ανοικτός και καλοπροαίρετος. Οι πόλεις της Ελλάδας ζητούν περιέργεια και καλή πρόθεση. Στην Κόρινθο διαπίστωσα πως υπάρχει ένα αστικό απόθεμα από την ανοικο- δόμηση που ακολούθησε τον σεισμό του 1928, το οποίο παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, αισθητικό και ιστορικό, αλλά και σε πόλεις όπως η Λιβαδειά ή η Λαμία συνάντησα όψεις αστικής ομορφιάς που δεν είχα φανταστεί. Είναι μία ανεξάντλητη διαδικασία και γι’ αυτό συναρπαστική. Έχω ταχθεί κατά της στερεότυπης απαξίωσης του αστικού αποθέμα- τος της χώρας μας. Κάθε πόλη έχει ιστορία, έχει ανθρώπους που νοιάζο- νται και πασχίζουν. Αν υπάρξει μια καλή συγκυρία και κυρίως αν απε- λευθερωθούν οι δημιουργικοί άνθρωποι, πολλές πόλεις μπορούν να αλλάξουν. Έπιασα τον εαυτό μου να στέκεται με δέος απέναντι σε όψεις όλων αυτών των πόλεων, σε θραύσματα και σπαράγματα ιστορικών διαδρομών, αστικής ανάπτυξης και πηγαίου, λαϊκού αισθητηρίου. Δύ- σκολα μπορώ να φανταστώ την ανάταξη της χώρας χωρίς τον επανα- σχεδιασμό των ιστορικών πόλεών της. Η αστική αναδιάταξη της χώρας πρέπει να είναι το νέο συνεκτικό εθνικό όραμα. Από τη δεκαετία του ’60, από τότε δηλαδή που είχα τις πρώτες ει- κόνες της Ελλάδας, η παραγωγή σκέψης πάνω στο μέλλον των πόλεων έχει αλλάξει τον τρόπο που προσδοκούμε την ανάπτυξη. Οι ελληνικές πόλεις, όλες ανεξαιρέτως, έχουν ένα ιστορικό αποτύπωμα αλλά και μία