Σαίξπηρ: Όλη η αλήθεια για τη ζωή του

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΟΥΙΛΙΑΜ ΣΑΙΞΠΗΡ 17 σισα να ανακαλύψω τι ξέρουμε και τι έχουμε σοβαρό λόγο να υποθέ- τουμε ότι ισχύει για το πιο σημαίνον πρόσωπο των αγγλικών γραμ- μάτων. «Το κολάρο που φοράει ήταν της μόδας μεταξύ του 1590 και του 1610 περίπου, δηλαδή ακριβώς την εποχή που ο Σαίξπηρ γνώ- ρισε τη μεγαλύτερη επιτυχία του, και επομένως ήταν πιο πιθανό από οποιαδήποτε άλλη εποχή να ζητήσει να του κάνουν το πορτρέτο. Μπορούμε επίσης να πούμε πως ο εικονιζόμενος ήταν κάπως μποέμ, πράγμα που ταιριάζει με το επάγγελμα του ηθοποιού, και ήταν μάλ- λον ευκατάστατος, όπως θα ήταν ο Σαίξπηρ εκείνη την περίοδο». Τη ρώτησα από πού έβγαζε όλα αυτά τα συμπεράσματα. «Το σκουλαρίκι μάς δείχνει ότι ήταν μποέμ» μου εξήγησε. «Το σκου- λαρίκι στον άντρα σήμαινε τότε αυτό που σημαίνει και σήμερα – ότι δηλαδή αυτός που το φοράει έχει πιο ιδιαίτερες και εξεζητημένες ενδυματολογικές προτιμήσεις από τον μέσο άνθρωπο. Τόσο ο Ντρέικ όσο και ο Ράλι 3 φορούν σκουλαρίκι στα πορτρέτα τους. Ήταν ένας τρόπος για να δηλώσουν ότι είχαν φύση περιπετειώδη. Οι άντρες που είχαν χρήματα φορούσαν πολλά κοσμήματα εκείνη την εποχή, συνή- θως κεντημένα στα ρούχα τους. Επομένως, ο εικονιζόμενος εδώ είναι ή αρκετά διακριτικός ή όχι τρομερά πλούσιος. Μάλλον το δεύτερο, θα έλεγα. Από την άλλη μεριά βέβαια, φαίνεται ευκατάστατος –ή θέλει να τον θεωρούμε ευκατάστατο–, γιατί φοράει κατάμαυρα ρούχα». Χαμογέλασε που την κοίταζα με απορία. «Χρειάζεται πολλή βαφή για να γίνει ένα ύφασμα εντελώς μαύρο. Κόστιζε λιγότερο να φτιά- χνουν ρούχα από ύφασμα σταχτί ή μπεζ, ή κάποιο άλλο ανοιχτότερο χρώμα. Επομένως, τα μαύρα ρούχα τον 16ο αιώνα σήμαιναν, σχεδόν πάντα, καλή οικονομική κατάσταση». Παρατηρούσε τον πίνακα για να προσδιορίσει την καλλιτεχνική του αξία. «Δεν είναι κακός πίνακας, αλλά ούτε και πολύ καλός» συνέ- χισε. «Τον ζωγράφισε κάποιος που ήξερε πώς να προετοιμάσει τον καμβά, άρα είχε κάποια εκπαίδευση στη ζωγραφική, αλλά είναι μάλ- λον της σειράς και οι φωτοσκιάσεις του δεν είναι καλές. Το βασικό ζήτημα είναι ότι, αν πρόκειται για τον Σαίξπηρ, είναι το μοναδικό πορτρέτο του, απ’ όσο ξέρουμε, που μπορεί να μην είναι αντίγραφο, και άρα έτσι θα πρέπει να ήταν ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ – αν είναι ο Ουί- λιαμ Σαίξπηρ αυτός που απεικονίζεται». Και τι πιθανότητες έχουμε να είναι πραγματικά ο Σαίξπηρ;