Οκτώ μέρες στη Γιάλτα

«ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΕΓΑΛΟΙ» 37 ήταν πως δύο από τα δάχτυλα του αριστερού ποδιού ήταν κολλημένα μεταξύ τους. Το πρόσωπό του έφερε τα σημάδια της ευλογιάς που είχε περάσει μικρός. Ύστερα από μια μόλυν­ ση, το αριστερό του χέρι κρεμόταν σχεδόν παράλυτο, σε τέτοιο βαθμό που δεν κρίθηκε ικανός να υπηρετήσει κατά τον Πρώ­ το Παγκόσμιο Πόλεμο. Την άνοιξη του 1944, οι βοηθοί του τον βρήκαν λιπόθυμο πάνω στο γραφείο του από άγνωστη αιτία. Αν και ήταν σχεδόν σίγουρα ο υγιέστερος από τους τρεις, είχε γίνει υποχόνδριος απέναντι και στο ελάχιστο σύμπτωμα ασθένειας, κατάσταση που μάλλον χειροτέρευε και λόγω του φόβου του μήπως δηλητηριαστεί και της εντεινόμενης γενικό­ τερης καχυποψίας του. Ο Τσόρτσιλ ήταν τόσο υπέρβαρος που το 1942 είχε ανα­ γκαστεί να αλλάξει γραφείο στο αρχηγείο του στα υπόγεια του Ουάιτχολ στο Λονδίνο, καθώς δεν χώραγε πια πίσω από το προηγούμενο. Υπέφερε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του από κατάθλιψη, την οποία περιέγραφε «σαν να κουβαλάς ένα μαύ­ ρο σκυλί στην πλάτη». 4 Χρησιμοποιούσε συστηματικά βαρβι­ τουρικά υπνωτικά χάπια. Είχε υποστεί καρδιακή προσβολή κατά την επίσκεψή του στον πρόεδρο Ρούζβελτ τα Χριστούγεν­ να και την Πρωτοχρονιά του 1941-42, και είχε εμφανίσει πνευμονία αρκετές φορές. Κατά τη χειρότερη από αυτές, η οποία παρουσιάστηκε στα μέσα του Δεκεμβρίου του 1943 στο Μαρόκο, καθώς επέστρεφε από την πρώτη συνάντηση των «Τριών Μεγάλων» –έτσι αποκαλούσαν συνήθως οι εφημερίδες τους τρεις ηγέτες– στην Τεχεράνη, ο γιατρός του λόρδος Μόραν εκμυστηρεύτηκε σε έναν από τους υπουργούς του Τσόρτσιλ πως ο πρωθυπουργός μάλλον θα κατέληγε. Στο παρελθόν είχε φτάσει πολλές φορές κοντά στον θάνατο, όχι μόνο κατά τη