Οι μεγάλες δυνάμεις και η επανάσταση

ΟΙ ΜΕΓΆΛΕΣ ΔΥΝΆΜΕΙΣ ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 33 πολιτικής σε μακρά διάρκεια. 8 Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Πέτρου πραγματοποιήθηκε ένας θεμε- λιώδης μετασχηματισμός του κράτους: από το μεγάλο δουκάτο της Μόσχας, το οποίο μικρή σχέση είχε με την ευρωπαϊκή πολιτική, προέκυψε μια ρωσική αυτοκρατο- ρία η οποία είχε συμφέροντα στην ευρωπαϊκή ήπειρο και θα αποτελούσε έναν από τους συντελεστές της ισορροπίας δυνάμεων σε αυτήν και στη Μαύρη Θά- λασσα. Αυτή αποτέλεσε τον πρώτο σταθμό σε μια διαρ­ κή επιδίωξη εξόδου της Ρωσίας προς τις λεγόμενες θερμές θάλασσες. Η πορεία προς τα δυτικά έφερε τη Ρωσία σε σύγκρουση με τη Σουηδία, τη μεγάλη περι- φερειακή δύναμη της εποχής, και προς νότο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στο πλαίσιο αυτό, κατα- γράφεται ήδη το 1710 η πρώτη έκκληση της Ρωσίας προς τους χριστιανούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για να απαλλαγούν από την εξουσία του μουσουλμάνου κυριάρχου τους. Με τη λήξη του εικοσαετούς Ρω- σο-σουηδικού Πολέμου το 1721, η Ρωσία είχε εγκα- τασταθεί στη Βαλτική Θάλασσα και ήταν πλέον μια ευρωπαϊκή δύναμη, αλλά παρέμενε ανοικτό το θέμα της καθόδου της προς νότο, στις θερμές θάλασσες. Ο στόχος αυτός επιτυγχανόταν με αργό ρυθμό, καθώς η Ρωσία εγκαταστάθηκε οριστικά στη Θάλασσα του Αζόφ, μια σχεδόν κλειστή και ρηχή θαλάσσια περιοχή του Εύξεινου Πόντου, το 1739, με τη λήξη ενός ρω-