Οι αλήθειες των άλλων

ΟΙ ΑΛHΘΕΙΕΣ ΤΩΝ AΛΛΩΝ 29 στάτη που σαν σύγχρονος Ρήγας θα ύψωνε τη σημαία της λύτρωσης από τον οθωμανικό ζυγό. Μέχρι και η βυζάστρα που είχαν άρον άρον επιστρατεύσει έκανε στις κουβέντες της με τη δούλα προβλέψεις για λογαριασμό του, μαντεύο­ ντας μπερεκέτια σαν να ’τανε η ίδια η μοίρα επί γης ενσαρ­ κωμένη. Κι όσο μεγάλωνε ο εγγονός, όλοι μαζί με γείτονες, γνωστούς και φίλους εν χορώ του ευχόντουσαν και τον συμ­ βούλευαν να μοιάσει του συνονόματου παππού του. Πιο νηφάλιος από όλους ο παππούς δεν είχε κρύψει από τον εγγονό τον δικό του καημό, απ’ όσο μπορούσε ο Μεχμέτ να θυμάται σε βάθος χρόνου. Τον τραβούσε απ’ τις τιράντες και τον έφερνε στα γόνατά του, με ύφος γλυκό, μπορεί και με μια πίκρα στο βλέμμα, ξεχνούσε το επιβλητικό ύφος του αφέντη και χαμηλόφωνα του εξομολογιόταν: «Γιε μου, εγώ δεν στάθηκα τυχερός. Χρειάσθηκε να μπω από μικρός στη δούλεψη ξένων, να μάθω δυο κολλυβογράμματα κι αργότερα όσα τούρκικα χρειάζονταν για τις δουλειές μου. Είδα προκο­ πή γιατί η ζωή μού τα έφερε δεξιά κι όχι γιατί είχα προκόψει ο ίδιος... Λοιπόν...» κι έσερνε τη γλώσσα του κάτω από το παχύ μουστάκι «...σου λέω εγώ να μη μου μοιάσεις. Να μά­ θεις γράμματα και να με ξεπεράσεις». Ο εγγονός υπάκουος φρόντιζε γι’ αυτό με τη βοήθεια του νονού του και τη δική του επιμέλεια να είναι από τους πρώ­ τους μαθητές στην τάξη. Να μαθαίνει γαλλικά με τη μαντμα­ ζέλ Ντενίζ, δασκάλα και υπάλληλο του γαλλικού προξενείου. Να μαθαίνει καλά και τούρκικα, παρόλο που η πόλη ακόμα και στα τελευταία της αριθμούσε πάνω από τριάντα χιλιάδες