Νέα Ελληνική Λογοτεχνία Α Λυκείου

[ 38 ] ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ 1η διδακτικη εNOTHTΑ τα φυλα στη λογοτεχνια Από την άλλη πλευρά, η πρώτη δημοσίευση του τραγουδιού « Του νεκρού αδελφού » έγινε το 1825 από τον C. Fauriel, * ανοίγοντας ταυτόχρονα αρκετές συζητήσεις γύρω από την καταγωγή του. Πολλοί μελετητές αναζήτησαν σχέσεις του συγκεκριμένου τραγουδιού με άλλα ανάλογα δημιουργήματα από ολόκληρη τη βαλκανική χερσόνησο. Την ίδια χρονιά, ο W. Müller παρατήρησε την ομοιό- τητα της υπόθεσης του ελληνικού τραγουδιού με την μπαλάντα της Λεονώρας (1773) του Gottfried August Bürger (1747-1794), αλλά και ομοιότητες με γερ- μανικούς, αγγλικούς και σκωτικούς μύθους και τραγούδια, καθώς και με το σέρ- βικο τραγούδι του Γιοβάν και της Γελίτσας. ** Από την πλευρά του, για την υπόθεση του τραγουδιού ο λαογράφος Ν. Γ. Πολίτης μας κατευθύνει στους αρχαίους ελληνικούς μύθους, ανάμεσα στους οποίους αρχετυπικός είναι ο μύθος του ερωτευμένου Άδωνη , που επιστρέφει περιοδικά από τον κάτω κόσμο για να βρεθεί κοντά στην Αφροδίτη. Θεωρεί μάλιστα ότι το τραγούδι αποτελεί καθαρό δημιούργημα του ελληνικού λαού και το συνδέει με τον ακριτικό κύκλο και ιδιαίτερα με το μεσαιωνικό ελληνικό έπος του Διγενή Ακρίτα. *** Εντοπίζει, μάλιστα, πλήθος κοινών χαρακτηριστικών. Συ- νολικά, ο Πολίτης πιστεύει ότι το τραγούδι αυτό κυκλοφορούσε σε επαρχίες της μεσαιωνικής Ελλάδας από όπου το παρέλαβαν οι Βούλγαροι, στη συνέχεια οι Σέρβοι και ύστερα οι άλλοι βαλκανικοί λαοί. Μάλιστα, δημοσίευσε και είκοσι ελληνικές παραλλαγές του άσματος, από όλες τις κοιτίδες του ελληνισμού (Τρα- πεζούντα, Καππαδοκία, αλλά και Επτάνησα, Βάρνα και Κρήτη).  Βασικό θέμα του έργου – Ένταξη στον θεματικό άξονα Κεντρικό θέμα του τραγουδιού είναι η προσωρινή επάνοδος ενός νεκρού στον επάνω κόσμο (νεκρανάσταση) , προκειμένου να ξαναφέρει κοντά στη μητέρα του την ξενιτεμένη αδελφή του και να τηρήσει τον σχετικό όρκο που της είχε δώσει, όταν βρισκόταν στη ζωή. Επιπλέον, βασικά θέματα της παραλογής αυτής είναι οι οικογενειακοί δε- σμοί , ο γάμος και ο κοινωνικός του ρόλος, η ξενιτιά και η δυστυχία που συνδέεται μαζί της, η δύναμη της κατάρας , η ζωή και ο θάνατος αλλά και οι διαρκείς μεταβολές της τύχης . * C. Fauriel, Chants populaires de la Grèce moderne , Paris, 1825. ** Ν. Γ. Πολίτης, Το δημοτικόν άσμα περί του νεκρού αδελφού , σ. 195. *** Στο ίδιο, σ. 222-228. Την άποψη αυτή απορρίπτει ο Samuel Baud-Bovy, La chanson populaire grecque du Dodécanèse , I, Paris, 1936, σ. 167, που θεωρεί ότι το τραγούδι « Tου νεκρού αδελφού » είναι πιο παλιό από το έπος.