Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία (Γ' Λυκείου)
ΘΕΩΡΗΤΙΚΌ ΜΕΡΟΣ NEOEΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ I 14 NΕΟΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΛΏΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑ | Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ δηλαδή, τις συνθήκες που επηρεάζουν και καθορίζουν την παραγωγή του γλωσσικού μηνύματος, όπως είναι τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των συνομιλητών (ηλικία, φύλο, ιδιότητα κ.ά.), ο χώρος , ο σκοπός (λ.χ. διαμαρτυρία, πληροφόρηση, πειθώ κ.ά.), το θέ- μα και η μορφή του μηνύματος (προφορικό ή γραπτό). Δηλαδή: ποιος μιλάει, σε ποιον, για ποιο θέμα, με ποια πρόθεση, πού, πότε και πώς (Fishman, 1965). Σύμφωνα με τη σύγχρονη γλωσσολογία, η περίσταση επικοινωνίας καθορίζεται από τρεις αλληλεξαρτώμενες παραμέτρους * , από: Το πεδίο της επικοινωνίας που σχετίζεται με: • το θέμα μας, • τη δραστηριότητα στην οποία εμπλεκόμαστε γλωσσικά. (Απαντά στο τι και το γιατί της επικοινωνίας και προσδιορίζει το περιεχόμενο του κειμέ- νου, λ.χ. εισήγηση σε επιστημονικό συνέδριο, παρουσίαση σε ενημερωτικό φυλλάδιο για το κοινό.) Τους συνομιλιακούς ρόλους που σχετίζονται με: • τη σχέση του ομιλητή-συνομιλητή (οικειότητα – απόσταση, σχέση ανισότητας κτλ.), • τις προθέσεις του πομπού (να πληροφορήσει, να ρωτήσει, να πείσει κτλ.), • τον κοινωνικό ρόλο των συνομιλητών (λ.χ. δάσκαλος – μαθητής). (Απαντά στο με ποιον της επικοινωνίας και προσδιορίζει τις λεξιλογικές επιλογές του πομπού, λ.χ. επίσημο, ανεπίσημο ύφος κτλ.). Τον τρόπο της επικοινωνίας που σχετίζεται με: • το κανάλι που χρησιμοποιείται (γραπτός – προφορικός – πολυτροπικός λόγος), • το είδος της επικοινωνίας (μονόδρομη – αμφίδρομη). (Απαντά στο πώς της επικοινωνίας και προσδιορίζει τον ρόλο που διαδραματίζει η γλώσ- σα στην περίσταση επικοινωνίας, λ.χ. καθοριστικός σε ένα δοκίμιο, συμπληρωματικός σ’ ένα πολυτροπικό κείμενο κτλ.) * http://www.komvos.edu.gr/periodiko/periodiko2nd/articles/print/lykoy/index.htm Πεδίο • Τι συμβαίνει; • Ποιο είναι το θέμα της επικοινωνίας; • Ποιοι συμμετέχουν; • Με ποιες ιδιότητες; • Πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί το μήνυμα; • Με ποιο μέσο και ποιον δίαυλο; Συνομιλιακοί ρόλοι Τρόπος
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTY1MTE=