Νέα σκοτεινή εποχή

ΧΑΣΜΑ 13 επίπεδο– ότι ο κόσμος είναι πραγματικά όπως τον προτείνουν οι λυσι­ κράτες. Η υπολογιστική σκέψη εσωτερικεύει τη λυσικρατία σε τέτοιο βαθμό που είναι αδύνατο να στοχαστείς ή να αρθρώσεις τον κόσμο με όρους που δεν είναι υπολογίσιμοι. Είναι κυρίαρχη σήμερα στον κόσμο, καθοδηγώντας τις χειρότερες τάσεις στις κοινωνίες μας και στις δια­ δράσεις, και πρέπει να αντιμετωπιστεί από έναν αληθινά συστημικό εγγραμματισμό. Εάν η φιλοσοφία είναι το κλάσμα εκείνο της ανθρώ­ πινης σκέψης που σχετίζεται με όσα δεν μπορούν να εξηγηθούν από τις επιστήμες, τότε ο συστημικός εγγραμματισμός είναι η σκέψη εκείνη που ενώ ασχολείται μ’ έναν κόσμο που δεν μπορεί να υπολογιστεί, την ίδια στιγμή αναγνωρίζει ότι η οριστική διαμόρφωση και η ενημέρωσή της προκύπτει απ’ τον υπολογισμό. Η αδυναμία του επιχειρήματος της «εκμάθησης κώδικα» μπορεί να αντικρουστεί και προς την άλλη κατεύθυνση επίσης: θα πρέπει να είναι κανείς σε θέση να κατανοεί τα τεχνολογικά συστήματα χωρίς να χρειά­ ζεται να μάθει τον παραμικρό κώδικα, όπως είναι σε θέση να χρησι­ μοποιεί την τουαλέτα χωρίς να χρειάζεται να γίνει υδραυλικός ή να φοβάται ότι το υδραυλικό του σύστημα μπορεί να τον σκοτώσει. Ωστό­ σο, δεν πρέπει να παραβλέπεται και η πιθανότητα το υδραυλικό του σύστημα να προσπαθεί όντως να τον σκοτώσει: τα περίπλοκα υπολο­ γιστικά συστήματα παρέχουν ένα μεγάλο μέρος των υποδομών της σύγχρονης κοινωνίας, και όταν η χρήση τους δεν είναι ασφαλής για τον καθένα, τότε μακροπρόθεσμα δεν θα μας σώσει καμία εκπαίδευση σχετικά με τη βλαβερότητά τους. Σ’ αυτό το βιβλίο θα ασχοληθούμε αρκετά με τα υδραυλικά, αλλά σε κάθε στάδιο θα έχουμε υπόψη μας και τις ανάγκες εκείνων που δεν ξέρουν το παραμικρό από υδραυλικά: την ανάγκη τους να καταλάβουν, και την ανάγκη όλων μας να ζούμε ακόμα κι όταν δεν καταλαβαίνουμε συνεχώς. Πασχίζουμε συχνά να συλλάβουμε και να περιγράψουμε τον σκοπό και την κλίμακα των νέων τεχνολογιών, πράγμα που σημαίνει ότι ακόμα και η σκέψη τους μας προβληματίζει. Αυτό που μας χρειάζε­ ται δεν είναι η νέα τεχνολογία, αλλά οι νέες μεταφορές. Χρειαζόμαστε μια μεταγλώσσα η οποία θα περιγράψει τον κόσμο που έχουν σφυρη­ λατήσει τα περίπλοκα συστήματα. Χρειαζόμαστε μια νέα κωδικοποιη